جوش بلوغ و درمان آن در نوجوانان

ایجاد آکنه (جوش) در نوجوانان بسیار شایع و طبیعی است. به طوری که انجمن سلامت پوست آمریکا، اعلام کرده: از هر 10 نوجوان، 8 نفر به آکنه دچار می‌شوند.

خوشبختانه آکنه در اکثر افراد موقت است و به دوران نوجوانی و ابتدای جوانی محدود می‌شود. آکنه‌های دوران جوانی معمولا از نوع آکنه ولگاریس (Vulgaris) هستند. این آکنه ها بدون ایجاد خطر خاص، تنها ظاهر را به صورت موقت تحت تأثیر قرار می‌دهند و اغلب روی صورت، گردن، شانه‌ها، کمر و قفسه سینه ظاهر می‌شوند.

هرچند آکنه مشکلی طبیعی و شایع است و در اکثر موارد خطری برای سلامتی ایجاد نمی‌کند؛ اما علاوه بر تاثیر منفی بر زیبایی ظاهری، روی بُعد روانی افراد تاثیرگذار است.

طبق تحقیقات (AAD) نوجوانانی که طولانی مدت به آکنه دچار هستند، از اعتماد به نفس و خودباوری کم‌تری برخوردارند. آکنه با ایجاد تصویر نامناسب ذهنی، فرد را به سمت افسردگی و انزوا می‌برد.

آکنه چیست و چرا ایجاد می‌شود؟

فولیکول‌های مو و منافذ پوستی حاوی غدد چربی هستند. این غدد با تولید سبوم، چربی صورت و مو را تامین می‌کنند و در حفظ سلامتی و لطافت آن‌ها موثرند.

تا این‌جا سبوم یک چربی مفید و ضروری است. با شروع سن بلوغ و تغییرات هورمونی، غدد سبابه تحریک می‌شوند و سبوم بیشتری تولید می‌کنند.

آکنه با ترکیب چربی اضافی پوست و سلول‌های مرده روی سطح آن، ایجاد می‌شود. نتیجه تکثیر باکتری‌های حبس شده درون منافذ، تورم و قرمزی پوست است.

تجمع باکتری و چربی درون منافذِ سر بسته، جوش سرسفید ایجاد می‌کند. اگر سر منافذ پُر شده از چربی و آلودگی، باز باشد؛ در ارتباط با هوا تیره شده و جوش سرسیاه ایجاد می‌شود.

در صورت عمیق بودن منافذ مسدود شده، توده یا کیست بزرگی زیر پوست ایجاد می‌شود. این آکنه‌ها که آکنه کیستیک یا (nodules) نام دارند، بزرگ‌تر از آکنه‌های دیگر بوده و معمولا با درد بسیار همراه هستند.

اگر والدین شما پوستی چرب و مستعد جوش داشته باشند، به احتمال زیاد شما هم به صورت مقطعی یا دائم، دچار آکنه خواهید شد. علاوه بر این طبق تحقیقات از هر 10 خانم، 7 نفر در دوران پریود دچار آکنه می‌شوند.

از عوامل موثر در ایجاد آکنه می‌توان به تغییرات هورمونی، تغییر آب و هوا و آلودگی هوا اشاره کرد.

برای درمان آکنه چه کنیم؟

برای درمان کامل جوش‌ها، معمولا به 4 تا 8 هفته زمان نیاز است. در ادامه راه‌های موثر در درمان آکنه‌ها را می‌خوانیم:

1- خود درمانی نکنید

هرچند اکثر آکنه‌ها خطری برای سلامتی پوست و بدن ندارند، اما بهتر است در صورت ظهور آکنه‌‌های ملتهب و متعدد، به پزشک مراجعه کنید. به طور کلی رعایت روتین مراقبت پوست و استفاده از درمان‌های موضعی در پیشگیری و درمان آکنه موثر است.

برخی از آکنه‌ها به مصرف دارو‌های قوی‌تر خوراکی و موضعی نیاز دارند. از دارو‌های قوی، فقط در صورت تجویز پزشک استفاده کنید.

2- استفاده از شوینده ملایم و آب ولرم

اولین قدم برای جلوگیری از تجمع چربی و از بین بردن آن‌ها و دیگر آلودگی‌های سطح پوست، استفاده از شوینده ملایم (غیر صابونی) است. صبح‌ها بعد از بیدار شدن از خواب و شب‌ها قبل از خوابیدن، صورتتان را به صورت دورانی، با شوینده ماساژ دهید؛ سپس با آب ولرم آبکشی کنید.

برای خشک کردن صورت از حوله نرم و تمیز استفاده کنید و صورتتان را باملایمت خشک کنید. آکنه‌های فعال را اسکراب نکنید، این کار باعث انتقال آلودگی و باکتری‌های درون آن‌ها، به نقاط دیگر می‌شود.

نوجوانان باید بعد از مدرسه، ورزش یا حضور در محیطی که پوستشان را در معرض آلودگی قرار می‌دهد؛ صورت خود را بشویند.

شوینده ضدآلودگی هوا و مرطوب کننده سینره در کنترل چربی سطح پوست، کوچک کردن منافذ و پاک شدن آلودگی‌های پوست بسیار موثر است و خاصیت ضدجوش دارد.

3- صورت خود را آبرسانی کنید

یکی از باور‌های غلط درباره پوست چرب و مستعد آکنه، استفاده نکردن از مرطوب کننده و آبرسان است.

ممکن است پوست چرب کم‌تر از پوست خشک به مرطوب کننده نیاز داشته باشد، اما مرطوب نکردن پوست چرب نیز ضرر‌های بسیاری در پی دارد.

1. خشکی پوست، غدد چربی را به ترشح چربی بیشتر وا‌می‌دارد؛ تا خشکی ایجاد شده را برطرف کند.
2. با خشک شدن سطح پوست و تجمع سلول‌های مرده، چربی زیر پوست حبس شده و خطر آکنه‌ زیرپوستی افزایش می‌یابد.

احتمالا شنیده‌اید که برخی از افراد از خشک بودن سطح پوست همزمان با آکنه زدن آن شکایت دارند. علت اصلی این مشکل آبرسانی نشدن لایه سطحی پوست است. در این شرایط از لایه بردار برای از بین بردن سلول‌های مرده سطح پوست کمک بگیرید و به صورت مرتب، از مرطوب کننده استفاده کنید.

با این‌کار به مرور لایه خشک سطح پوست از بین رفته و آکنه‌ها به سطح می‌رسند. با قرار گرفتن آکنه‌ها در سطح پوست درمان آن‌ها ساده‌تر و مانند آکنه‌های دیگر خواهد بود.

مرطوب کننده مخصوص پوست چرب سینره با بافت سبک و ژل کرمی، به سرعت جذب پوست شده و بدون گذاشتن اثر چربی، پوست را آبرسانی می‌کند.

4- با آرایش نخوابید

بارها از ضرر باقی ماندن آرایش روی پوست شنیده‌ایم. مواد آرایشی، روزنه‌های سطح پوست را پُر می‌کنند و پوست را با آلودگی و چربی می‌پوشانند. باقی ماندن آرایش روی صورت یکی از علل اصلی انواع آکنه، بزرگ شدن منافذ و کدری پوست است.

5- از محصولات فاقد چربی و ضدآکنه استفاده کنید

تا جای ممکن آکنه را با محصولات آرایشی نپوشانید و از کرم‌ها و محصولات فاقد چربی (oil free) و ضدآکنه (non-comedogenic) استفاده کنید.

محصولات فاقد چربی، بدون چربی اضافه، باعث تولید چربی بیشتر روی پوست نمی‌شوند. انتخاب محصولات ضدآکنه برای پوست‌های حساس و مستعد آکنه ضروری است تا از ایجاد آکنه‌های جدید جلوگیری کنند.

6- ضدآفتاب بزنید

هرچند آفتاب به صورت مستقیم باعث ایجاد آکنه نمی‌شود، اما در برخی از افراد باعث افزایش چربی سطح پوست و در نتیجه افزایش آکنه می‌شود. همچنین بسیاری از داروهای درمان آکنه، پوست را به اشعه UV حساس کرده و خطر لک شدن پوست را افزایش می‌دهند.

پس حتی برای رفتن به مدرسه، استفاده از ضدآفتاب ضروری است. حتما از ضد‌آفتاب سبک و فاقد چربی استفاده کنید.

ضدآفتاب‌های سینره با انواع فیلترهای فیزیکی و شیمیایی و در انواع رنگی و بدون رنگ، در بین مصرف کنندگان محبوب هستند. ضدآفتاب SPF50 سینره علاوه بر بافت سبک و جذب سریع، ظاهری کاملا مات ایجاد کرده و مانع از چرب شدن پوست می‌شود.

7- اثر محصولات مراقبت مو در آکنه صورت و بدن

اگر برای موهای خود از نرم کننده یا روغن استفاده می‌کنید، اجازه ندهید این مواد با پوست چرب و مستعد آکنه تماس پیدا کنند.

علاوه بر این درصورت استفاده از اسپری‌های فیکس و حالت دهنده مو، آن‌ها را از صورت دور نگه دارید تا منافذ پوستتان را نپوشانند.

8- به رژیم غذایی خود توجه کنید

در بسیاری از افراد، آکنه با مصرف مواد غذایی خاص مانند: ادویه‌ها و شیرینیجات تشدید می‌شوند. درصورتی که به یک یا چند ماده غذایی حساسیت دارید، از مصرف آن‌ها دوری کنید.

سبزیجات بیشتری بخورید و آب بیشتری بنوشید.

با مراقبت‌هایی که انجام می‌دهیم، تعداد و شدت آکنه‌ها تا حد بسیار بالایی کاهش می‌یابد. تغییر فصل، استرس، تغییرات هورمونی و وراثت تأثیر بالایی در ایجاد آکنه دارند.

هرگز آکنه را فشار ندهید، زیرا خطر اسکار شدن پوست و طولانی‌تر شدن زمان درمان افزایش می‌یابد.

در این مدت فقط از محصولات ضدآکنه استفاده کنید و دستتان را از صورتتان دور نگه دارید.

ژل ضد جوش سینره محصولی است که وجودش در کیف همه نوجوانان و افراد مستعد آکنه ضروری است. این محصول حاوی روغن درخت چای است و باکتری‌های اطراف آکنه را از بین می‌برد. علاوه بر این التهاب آکنه را از بین برده و آن را درمان می‌کند.

روزانه 2-3 بار، مقداری از ژل را روی پوست تمیز قرار داده و پس از 20 دقیقه آبکشی کنید.