علت و درمان جوش چانه

حتما شما هم اولین باری که دچار آکنه و جوش شدید را خوب به یاد دارید. از همان روز اول تا به امروز منتظرید تا آکنه‌ها تمام شود. خبر بد اینکه آکنه‌ها تمامی ندارند و اگر خانم هستید، هر ماه به خاطر نوسانات هورمونی زمان قاعدگی آکنه را تجربه خواهید کرد.

در این میان، دلیل جوش‌ روی چانه، یکی از آزاردهنده‌ترین انواع جوش، در اکثر موارد هورمونی است. این جوش‌ها علاوه بر اینکه ظاهر فرد را تحت‌تاثیر قرار می‌دهند، ممکن است اعتمادبه‌نفس فرد را نیز پایین بیاورند.

در این مقاله به بررسی علت جوش چانه و ارائه چند راهکار برای درمان جوش چانه می‌پردازیم.

جوش چانه نشانه چیست؟

جوش و آکنه با توجه به اینکه روی کدام قسمت بدن ظاهر می‌شود، دلایل متفاوتی دارد. علت جوش چانه، اغلب اوقات مربوط به نوسانات هورمونی و اختلال در سیستم غدد درون ریز بدن است.

در بسیاری از موارد، این مشکل مربوط به ترشح بیش از حد هورمون آندروژن است. این هورمون ترشح چربی از غدد چربی را بیشتر می‌کند و باعث انسداد منافذ می‌شود. این هورمون در زمان قاعدگی در خانم‌ها و در زمان بلوغ دختران و پسران افزایش پیدا می‌کند. جوش چانه نشان‌دهنده عدم تعادل هورمونی است که باید سریع‌تر آن را درمان کنید.

عدم رعایت رژیم غذایی مناسب ممکن از دیگر دلایلی باشد که هورمون‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. شاید شنیده باشید که با مصرف غذاهای شیرین یا فست‌فودها احتمال بروز آکنه زیاد است؛ اما تحقیقات چیز دیگری می‌گویند.

طبق تحقیقات مصرف غذاها تاثیر کمی روی بروز آکنه دارند. چیزی که مهم است، سلامت روده است. اگر غذاهای قندی یا بسیار چرب بخورید، روده شما تحت تاثیر قرار گرفته و ممکن است شاهد بروز آکنه در قسمت چانه باشید.

دلایل بروز جوش چانه

پیش‌تر به این نکته اشاره کردیم که دلایل بروز جوش چانه و علت جوش چانه در اغلب موارد نوسانات هورمونی هستند. در واقع نوسانات هورمونی روی میزان ترشح چربی از غدد چربی تاثیر زیادی دارند. اما در علت جوش چانه، عوامل دیگری نیز می‌توانند دخیل باشند. در ادامه این عوامل را بررسی می‌کنیم:

چربی بیش از حد پوست

افرادی که پوست چربی دارند، منافذشان با انواع آلودگی و باکتری‌های مضر مسدود می‌شود. در نتیجه این امر چربی موجود در منافذ راه خروجی نخواهد داشت و فرد جوش چانه را تجربه خواهد کرد. همین طور می‌دانید که هورمون‌های نامتعادل روی میزان ترشح چربی از غدد چربی موثرند.

موی زیر پوستی

گاهی ممکن است رشد موی زیر پوستی، علت جوش چانه باشد. گاهی اوقات، موهای روی پوست به جای اینکه به سمت بیرون رشد کنند، به سمت داخل رشد می‌کنند. در چنین حالتی پوست متورم، دردناک و قرمز می‌شود که معمولا اطراف مو را درگیر می‌کند. عده‌ای این شرایط را جوش تلقی می‌کنند.

روزاسه

روزانه یک بیماری شایع پوستی است که می‌تواند علت جوش چانه در نظر گرفته شود. در این بیماری رگ‌های قسمتی از لایه زیرین پوست متورم می‌شوند و پوست تا حد قابل توجهی قرمز می‌شود. روزاسه در بعضی موارد می‌تواند باعث ایجاد چرک زیر پوست شود که برجستگی شبیه جوش به وجود می‌آید.

استرس و اضطراب

از دیگر دلایل و علت جوش چانه، استرس است. استرس و اضطراب به‌طور چشمگیری عملکرد هورمون‌ها را مختل می‌کند و پوست را وادار به نشان دادن واکنشی خاص می‌کند. اغلب اوقات این واکنش خاص، جوش و آکنه است که روی صورت خصوصا چانه ظاهر می‌شود.

علت جوش چانه در طب سنتی

علت جوش چانه در طب سنتی در افراد به نوسان‌های هورمونی آن‌ها برمی‌گردد. طبق دیدگاه طب سنتی، اگر هورمون‌های مردانه در بدن زنی بیش از حد معمول باشد، این مشکل خود را به‌صورت جوش چانه و صورت نشان می‌دهد.

البته برای اطمینان از اینکه مشکل به‌صورت قطعی به نامتعادل‌ بودن هورمون‌ها برمی‌گردد، علائم دیگر نظیر ریزش موی مردانه، وجود موهای زائد روی صورت و وجود جوش صورت در نواحی پایین‌تر از گونه بررسی می‌شود. این علائم در خانم‌ها مشاهده می‌شود.

راه‌های جوش درمان چانه و فک

ابتدا باید مشکل را پیدا کنید و ببینید دلیل جوش چانه چیست. اگر مشکل هورمونی است باید به دکتر مراجعه کنید. اما اگر مشکل استفاده نادرست از محصولات آرایشی و بهداشتی است یا اینکه تغذیه درستی ندارید، با استفاده از درمان‌های خانگی زیر می‌توانید مشکل را حل کنید. ماسک‌های خانگی هم می‌توانند مشکل شما را تا حد زیادی حل کنند.

استفاده کرم ضد جوش

کرم‌های ضد جوش به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که با ترکیباتشان جوش را از بین ببرند. اکثر افرادی که مستعد جوش هستند، این کرم را در روتین خود دارند. ژل کرم موضعی ضد جوش سینره، در ترکیبات خود روغن درخت چای را دارد. روغن درخت چای، موثرترین ماده آنتی باکتریال گیاهی است که از تکثیر باکتری‌های عامل جوش و آکنه جلوگیری می‌کند.

ژل کرم موضعی ضد جوش سینره با ترکیبات خود می‌تواند لایه‌برداری ملایمی روی پوست انجام دهد که این امر منجر به تکثیر بیشتر سلول‌ها و افزایش سرعت بازسازی پوست می‌شود. این ژل کرم چربی پوست را تنظیم می‌کند و با دارا بودن خواص ضد التهابی، پوست‌های ملتهب را تسکین می‌دهد.

استفاده از ماسک روغن درخت چای برای درمان جوش چانه

روغن درخت چای یک ماده آنتی‌اکسیدان و آنتی باکتریال است که جلوی رشد بی رویه باکتری‌های جوش‌زا را می‌گیرد. برای داشتن ماسک چای باید مقداری روغن درخت چای را درون ظرفی ریخته و با پنبه آن را روی جوش‌هایتان بزنید. پس از گذشت 30-20 دقیقه صورتتان را بشویید. این ماسک را هر هفته 3-2 بار در هفته امتحان کنید تا نتیجه بگیرید.

ماسک چای سبز و لیمو

چای سبز غنی از انواع آنتی اکسیدان‌هاست. در صورت ترکیب این ماده با آبلیمو، شما یک اکسیر آنتی باکتریال با قدرت ضد میکروبی دارید که قادر است جوش چانه را با هر علتی که باشد از بین ببرد. علت جوش روی چانه اگر تجمع چربی بیش از حد باشد، این ماسک بهترین انتخاب برای شماست.

برای داشتن این ماسک، مقداری چای سبز دم کنید. چای را از صافی رد کنید تا تفاله آن جدا شود. حالا آب نصف لیمو ترش را به یک فنجان چای سبز بدون تفاله اضافه کنید.

این محلول در یخچال به‌مدت یک هفته قابل نگهداری است. برای استفاده از آن کافی است هر بار مقداری از محلول را روی پنبه بریزید و روی آکنه بزنید. سپس بعد از 30 دقیقه آبکشی کنید. این محلول می‌تواند به‌عنوان تونر نیز مورد استفاده قرار بگیرد.

ماسک برگ ریحان

خواص ریحان فراتر از چیزی است که فکرش را می‌کنید! علاوه‌بر طعم بی‌نظیرش، دارای خواص فراوانی برای پوست است. اگر برگ ریحان را به‌صورت خوراکی مصرف کنید، سلامت روده خود را تضمین کرده‌اید که در نتیجه دچار آکنه و جوش نخواهید شد.

نحوه دیگر استفاده از برگ ریحان به‌صورت ماسک است. برای این کار می‌توانید 5-4 عدد برگ تازه ریحان را درون ظرف تمیزی بکوبید تا کاملا له شود. سپس مقداری از ریحان له‌شده را روی محل آکنه بگذارید و اجازه دهید 30 دقیقه بماند. استفاده از این ماسک ۲ بار در هفته تا رسیدن به نتیجه دلخواه مجاز است.

ماسک عسل و دارچین

عسل و دارچین هر دو دارای خواص آنتی باکتریال هستند. اگر با انواع جوش در قسمت چانه درگیر هستید، این ترکیب می‌تواند با چرخه تولید و تکثیر باکتری‌های پوستی مقابله کند. همچنین با ورود به منافذ پوست، آن‌ها را پاکسازی می‌کند.

برای تهیه این ماسک، یک قاشق غذاخوری عسل را به همراه نصف قاشق چای‌خوری دارچین درون ظرفی تمیز مخلوط کنید. این ماسک را با استفاده از یک براش سیلیکونی، روی آکنه‌ها بزنید و سپس بعد از گذشت 30-20 دقیقه آن را به‌خوبی بشویید. هر هفته 2-1 بار از این ماسک استفاده کنید تا به نتیجه دلخواه برسید.

ماسک گوجه‌فرنگی و زردچوبه

علت جوش زیر چانه و فک در اغلب موارد هورمونی است. جوش‌های هورمونی پس از بهتر شدن تبدیل به لکه‌های سرسخت قهوه‌ای روی پوست می‌شوند و درمان این لکه‌ها تنها با لایه‌برداری و ماسک‌های روشن‌کننده ممکن است.

گوجه‌فرنگی با خواص آنتی‌باکتریالی که دارد جلوی بروز جوش‌های جدید را می‌گیرد و زردچوبه لکه‌های صورت را از بین می‌برد. برای تهیه این ماسک، یک گوجه‌فرنگی متوسط را رنده کنید و ۲ قاشق غذاخوری از آب آن را جدا کنید.

حالا نصف قاشق چای‌خوری زردچوبه را به آب گوجه‌فرنگی اضافه کنید (زیاده‌روی در مصرف زردچوبه تاثیر آن را بیشتر نمی‌کند و ممکن است باعث شود پوستتان رنگ بگیرد).

ماسک شما آماده است! با استفاده از پد مقداری از ماسک را روی پوستتان بزنید و پس از گذشت 30 دقیقه صورتتان را بشویید. هفته‌ای 3-2 بار از این ماسک استفاده کنید تا نتیجه دلخواهتان را بگیرید.

ماسک عسل و زردچوبه

پیش‌تر به این نکته اشاره کردیم که زردچوبه خاصیت ضدالتهابی بالایی دارد. از طرفی عسل دارای خواص ضد میکروبی و آنتی‌اکسیدانی قوی که دارد بسیار مشهور است. برای تهیه این ماسک خانگی جهت از بین بردن و جلوگیری از بروز جوش و آکنه، یک قاشق غذاخوری عسل را با نصف قاشق چای‌خوری زردچوبه مخلوط کنید.

ماسک را به‌مدت 15-10 دقیقه روی پوستتان قرار دهید و سپس با آب ولرم بشویید. این ماسک را می‌توانید ۲ بار در هفته تا رسیدن به نتیجه دلخواهتان استفاده کنید.

ماسک آووکادو و لیمو

طبق تحقیقات، آووکادو می‌تواند تا حد بسیار چشمگیری تولید کلاژن در پوست را افزایش دهد. برای تهیه ماسک آووکادو و لیمو، نصف یک آووکادو را با یک قاشق عسل و آب نیمی از لیمو ترش مخلوط کنید.

اگر پوست حساسی دارید، آب لیموترش را از ترکیبات ماسک حذف کنید. سپس ترکیب به‌دست‌آمده را به‌مدت 15 دقیقه روی پوست خود قرار دهید. پس از گذشت این مدت می‌توانید صورتتان را با آب ولرم بشویید.

ماسک جوش صورت ماست پروبیوتیک و خیار

خیار به خواص ضدالتهابی بسیارش مشهور است که اکثر افراد به‌دلیل التیام‌بخشی زیاد آن، از آن در ترکیب انواع ماسک صورت استفاده می‌کنند. همچنین از آنجایی که خیار در ترکیباتش دارای ویتامین E و پتاسیم است، لکه‌های پوستی را به طور چشمگیری کاهش می‌دهد. برای تهیه این ماسک، نصف یک عدد خیار را درون میکسر میکس کنید و یا آن را رنده کنید. سپس دو قاشق غذاخوری ماست پروبیوتیک را با آن مخلوط کنید.

با یک براش سیلیکونی ماسک را روی پوستتان بزنید و از تماس ماسک با اطراف چشمتان بپرهیزید. بعد از گذشت 15 دقیقه با آب گرم صورتتان را به خوبی بشویید. بعد از استفاده از ماسک، مقداری مرطوب‌کننده روی پوستتان بزنید. انواع پوست می‌توانند دوبار در هفته از این ماسک استفاده کنند.

ماسک آبلیمو و گلاب

پیش‌تر گفتیم که گلاب خواص ضدالتهابی دارد و در تسکین پوست تاثیر بسیاری دارد. برای اینکه ماسک آبلیمو و گلاب را تهیه کنید، آبلیمو و گلاب را به مقدار مساوی مخلوط کنید و سپس با پنبه ماسک را روی صورتتان بزنید. پس از گذشت 20-15 دقیقه، ماسک را با آب سرد بشویید.

پس از استفاده از این ماسک، استفاده از مرطوب‌کننده و ضدآفتاب را فراموش نکنید. اگر پوست حساسی دارید، استفاده از این ماسک برای شما ممنوع است. افرادی که پوست چرب دارند می‌توانند ۲ بار در هفته از این ماسک استفاده کنند.

همین طور افرادی که پوست معمولی و مختلط دارند، اجازه دارند هر هفته یک بار از این ماسک استفاده کنند.

ماسک صورت قهوه

علت جوش چانه هر چیزی که باشد، ماسک جوش صورت قهوه می‌تواند تا حد زیادی آن را از بین ببرد. با این حال در صورت هورمونی بودن جوش‌ها، مراجعه به پزشک و استفاده از دارو ضروری است.

برای تهیه ماسک جوش صورت قهوه، نصف پیمانه قهوه آسیاب‌شده، یک پیمانه شیر، یک قاشق غذاخوری عسل و یک قاشق آب لیموترش تازه را با یکدیگر مخلوط کنید.

سپس ترکیب به‌دست‌آمده را با حالت دورانی به مدت 20 دقیقه روی پوستتان ماساژ دهید و بعد با آب ولرم بشویید. با این کار سلول‌های مرده پوستتان جدا خواهند شد و جوش‌ها و جای جوش از بین خواهند رفت.

درمان دارویی جوش زیر چانه

به این نکته اشاره کردیم که علت جوش چانه و فک، در هر شخص متفاوت است؛ اما در اکثر مواقع علت جوش اطراف چانه هورمونی است. در چنین مواقعی باید به پزشک متخصص پوست و مو مراجعه کنید. در صورت هورمونی بودن مشکل، متخصص پوست شما را به متخصص غدد و یا پزشک زنان ارجاع می‌دهد تا مشکل را به‌صورت ریشه‌ای حل کنند.

شما نباید به‌صورت سرخود دارویی را مصرف کنید؛ زیرا ممکن است اوضاع بدتر شود و عوارض جبران‌ناپذیری خواهد داشت. عوامل مختلفی باید در نظر گرفته شود تا پزشک برای شما دارو تجویز کند. به همین دلیل پس از مراجعه به پزشک، متخصص از شما یک آزمایش هورمونی درخواست می‌کند تا متعادل بودن هورمون‌هایتان بررسی شود.

انواع جوش چانه

جوش‌ها انواع مختلفی دارند و با توجه به اینکه منشا آن‌ها چیست، نوع آن‌ها تغییر می‌کند. در ادامه انواع جوش چانه و علت جوش چانه را بررسی می‌کنیم:

جوش سرسیاه

نوعی از چهار نوع آکنه رایج میان افراد، جوش سرسیاه است. افرادی که پوست چرب دارند، بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به این نوع جوش هستند. بهترین کار برای بهبود جوش‌های سرسیاه این است که آن‌ها را خودتان با فشار فیزیکی تخلیه نکنید و سعی کنید از روش‌های به‌روز نظیر پاکسازی پوست در کلینیک‌ها استفاده کنید.

جوش سرسفید

شایع‌ترین جوش انواع جوش صورت هستند که خفیف‌ترین انواع جوش‌ هم به شمار می‌روند. معمولا جوش‌های سرسفید با مراقبت پوستی و درمان موضعی برطرف می‌شوند. جوش‌های سرسفید یا اصطلاحا کمدون‌ها زمانی اتفاق می‌افتند که فولیکول‌های مو یا منافذ پوست توسط چربی مسدود شوند.

از آنجایی که در هنگام نوسانات هورمونی، چربی بیش‌ازاندازه توسط غدد تولید می‌شود، جوش‌های سرسفید می‌توانند منشا هورمونی داشته باشند.

جوش قرمز (پاپول) و جوش چرکی (پاسچول)

این نوع آکنه التهابی است و زمانی رخ می‌دهد که منافذ مسدود شوند و سپس باکتری که عامل ایجاد آکنه است در منافذ بسته شده تکثیر شود. در چنین موقعیتی، سیستم ایمنی بدن گلبول‌های سفید را برای مبارزه می‌فرستد و به همین ترتیب ناحیه اطراف دچار برآمدگی، قرمز، متورم و ملتهب می‌شود. برای درمان این نوع جوش‌ها باید روتین پوستی مناسب پوستتان را به صورت مستمر انجام دهید.

آکنه ندولار و آکنه کیستیک

آکنه ندولار و آکنه کیستیک یکی از سخت‌ترین آکنه‌ها هستند که فرد را دچار مشکلات و اسکارهای پوستی می‌کنند. طبق بررسی‌ها، برخلاف آکنه‌های سرسفید یا دیگر انواع جوش‌ها، آکنه ندولار یا کیستیک برای مدت چند ماه روی پوست باقی می‌مانند.

گفتیم که جوش زمانی رخ می‌دهد که منافذ پوست مسدود شوند؛ اما در صورت انسداد پوست ممکن است عفونت رخ دهد و اگر عفونت به لایه‌های زیرین پوست نفوذ کند، آکنه ندولار و کیستیک رخ می‌دهد. این نوع آکنه در مردان و زنان بسیار شایع است و فقط محل بروز آن‌ها فرق دارد. به یاد داشته باشید که درمان‌هایی نظیر روتین پوستی برای آکنه ندولار یا کیستیک پاسخگو نیست و برای درمان این نوع آکنه تنها باید به پزشک متخصص مراجعه کنید.

رژیم غذایی مناسب برای کنترل جوش چانه

برای درمان و کنترل جوش چانه، باید رژیم غذایی مناسبی داشته باشید. رژیم غذایی مناسب و متنوع می‌تواند تا حد زیادی جلوی بروز مشکلات پوستی را بگیرد. همه مواد غذایی که ما در طول روز مصرف می‌کنیم، به‌صورت مستقیم روی سلامت بدن و پوست ما تاثیر دارد.

مصرف بیش‌ازحد مواد غذایی مانند فست‌فود‌ها و غذاهای فرآوری‌شده، لبنیات، کربوهیدرات و غذاهای پرچرب، احتمال بروز جوش و آکنه را به‌طور چشمگیری افزایش می‌دهد و فرد را مستعد انواع جوش می‌کند. مصرف این مواد را کاهش دهید و مقدار زیادی میوه و سبزیجات را وارد رژیم غذایی خود کنید تا تاثیر شگرف آن را روی کنترل جوش چانه ببینید.

راه‌های پیشگیری از بروز جوش چانه

راه‌های زیادی برای پیشگیری از بروز جوش چانه وجود دارد. خیلی از جوش‌های چانه نیازی به مصرف دارو ندارد (مگر در مواردی که علت جوش، هورمونی باشد) و با برخی راه‌های خانگی ساده می‌توان از بروز آن‌ها پیشگیری کرد. در ادامه راه‌های پیشگیری از بروز جوش چانه را بررسی می‌کنیم:

• روتین پوستی خود را به‌صورت مرتب انجام دهید و از شوینده مناسب پوستتان استفاده کنید
• جوش‌هایتان را دستکاری نکنید تا به جوش‌های سرسخت‌تر تبدیل نشوند
• مرتبا از مرطوب‌کننده استفاده کنید
• وسایلی را که از تمیزی آنها مطمئن نیستید را به پوستتان نزنید
• به رژیم غذایی‌تان توجه ویژه‌ای داشته باشید

سخن پایانی

در این مقاله هر چیزی را که درمورد علت جوش چانه نیاز بود بدانید، بررسی کردیم. همچنین به بررسی پاسخ سوال «علت جوش زیر چانه و گردن چیست؟» پرداختیم. توجه داشته باشید، درمان سرخود جوش‌های کیستیک و دیگر انواع جوش با منشا هورمونی، به هیچ عنوان پاسخگو نیست و برای درمان حتما باید به متخصص مراجعه کنید.

شما فقط می‌توانید با راه‌های پیشگیری، از بروز جوش‌های چانه جلوگیری کنید. داشتن رژیم غذایی مناسب می‌تواند تا حد زیادی مشکل را حل کنید. همچنین در صورت مشاهده درد و علائمی نظیر کبودی یا خارج شدن خون از جوش‌ها فورا برای درمان جوش به متخصص پوست مراجعه کنید.

 

سوالات متداول

چه هورمونی باعث ایجاد جوش‌های چانه می‌شوند؟

آندروژن‌ها هورمون‌هایی هستند که میزان ترشح چربی از غدد را تحت‌تاثیر قرار می‌دهند. این امر در دوران بارداری، شیردهی، قاعدگی و یائسگی بیشتر در خانم‌ها دیده می‌شود.

 

آیا کمبود ویتامین‌ها در بروز جوش چانه نقش دارد؟

بله. علت جوش چانه ممکن است کمبود ویتامین A در بدن باشد.