پوسته شدن کف پا و بهترین راه درمان خانگی

مراقبت از پوست در هر قسمتی از بدن که باشد، یکی از مهم ترین کارهایی است که ما باید برای حفظ سلامتی کلی بدن و زیبایی آن انجام دهیم. پوست اولین سپر بدن در مقابل محیط است و هرگونه مشکل در این اندام، می تواند ما را با مشکلات زیادی رو به رو کند. بسیاری بر این باور هستند که پا، قلب دوم بدن است، به همین دلیل مراقبت و حفظ سلامتی آن بسیار حائز اهمیت است. پوست پا به دلایل مختلفی، از آسیب پذیرترین قسمت های بدن است؛ از این رو، در این مقاله به یکی از مشکلات شایع در این ناحیه که پوسته شدن کف پا است، پرداخته ایم و به بهترین درمان های خانگی آن اشاره کرده ایم.

پوسته شدن کف پا

پوسته شدن کف پا دلایل مختلفی دارد که شایع ترین آن ها خشکی پوست پا است ولی علل دیگری هم می تواند داشته باشد که برای درمان برخی از آن ها، ممکن است نیاز به کمک پزشک داشته باشید. در ادامه به علل پوسته شدن کف پا اشاره خواهیم کرد:

علت پوسته شدن کف پا

• عارضه پای ورزشکاران

پای ورزشکار یک عفونت قارچی است که در درجه اول پا را درگیر می کند. این حالت معمولاً از انگشتان پا شروع می شود و می تواند روی هر دو پا یا فقط یک پا تأثیر بگذارد. مهم ترین علائم پای ورزشکاران عبارتند از:

• بثورات جلدی قرمز رنگ، پوسته شدن و خارش پا
• سوزش
• تیرکشیدن
• تاول
• خشکی پوست کف پا

علت ابتلا به بیماری پای ورزشکاران، تماس پوست پا با نوعی قارچ است که دلیل بروز این بیماری است. این قارچ ممکن است از افراد مبتلا یا سطوحی که به این قارچ آلوده هستند، به فرد سالم منتقل شود.

از آنجا که این قارچ در مکان های گرم و مرطوب رشد می کند، اغلب در کف اتاق های رختکن، دوش و حوضچه های استخر یافت می شوند. همان طور که گفتیم این بیماری پوستی بسیار مسری است؛ هم چنین در هوای گرم و مرطوب شیوع بیشتری دارد. چنانچه کفش شما به گونه ای باشد که تهویه هوا در آن به خوبی صورت نگیرد یا جوراب شما به خوبی نتواند رطوبت ایجاد شده توسط پای شما را جذب کند، احتمال بروز این بیماری بیشتر خواهد بود.

شیوه درمان

اگر علائم شما حاکی از این است که به عارضه پای ورزشکار مبتلا شده اید، می توانید بدون ارائه نسخه، از داروخانه ها داروی مناسب این بیماری را تهیه کنید. بهتر است در صورت عدم موفقیت دارو، به پزشک مراجعه کنید تا داروی ضد قارچی تجویز کند که از قدرت بیشتری برخوردار باشد.

• پیشگیری از عارضه پای ورزشکار

با رعایت این نکات می توانید از بروز عارضه پای ورزشکار پیشگیری کنید:

1. پای خود را همیشه خشک نگه دارید.
2. جوراب خود را مرتب عوض کنید.
3. در مکان های عمومی نظیر رختکن باشگاه های ورزشی یا استخرها حتماً از کفش یا دمپایی استفاده کنید.
4. هر روز یک کفش را به پا نکنید.
5. از جوراب ها، کفش و حوله اشتراکی استفاده نکنید.
6. در صورتی که پای شما زیاد عرق می کند، از پودر تالک استفاده کنید.

• خشکی پوست

پوست خشک معمولاً ظاهری خشن و پوسته پوسته دارد و با خارش همراه است؛ هم چنین به راحتی تحریک می شود.

در بعضی موارد، خشکی پوست ممکن است به دلیل یک بیماری زمینه ای باشد، اما برخی از افراد به طور طبیعی پوست خشک دارند. چه یک بیماری زمینه ای داشته باشید یا خیر، خشکی پوست پاهای شما می تواند به دلایل زیر ایجاد شده یا بدتر شود:

• رطوبت کم هوا
• استفاده از دوش آب داغ
• کم آبی بدن
• قرار گرفتن بیش از حد در معرض تابش نور خورشید
• استرس
• سیگار کشیدن

شیوه درمان

برای درمان خشکی پوست و پوسته شدن کف پا می توانید این کارها را انجام دهید:

1. مرتباً از مرطوب کننده استفاده کنید، به خصوص بعد از استحمام.  به دنبال مرطوب کننده هایی باشید که فاقد رایحه و رنگ هستند.
2. از کرم های هیدروکورتیزون دار که بدون نسخه به فروش می رسد، استفاده کنید.
3. رطوبت هوای اتاق را به وسیله یک دستگاه رطوبت ساز افزایش دهید.
4. از صابون های ملایم که باعث تحریک پوست شما نشوند، استفاده کنید.
5. به جای آب داغ با آب ولرم استحمام کنید.

• اگزما

اگزما نوعی بیماری پوستی است. انواع مختلفی از اگزما وجود دارد، اما درماتیت آتوپیک شایع ترین نوع آن است

اگزما می تواند در هر نقطه از بدن شما ایجاد شود. اگرچه بیشتر در بازوها، آرنج ها، پشت زانوها و پوست سر دیده می شود، اما ممکن است در پاها نیز ایجاد شود.

علائم اصلی اگزما به طور معمول شامل این موارد است:

• بثورات قرمز و خارش دار که رایج ترین علامت اگزما است.
• پوست خشک و خارش دار
• پوسته شدن پوست
• پوست ترک خورده
• عفونت های پوستی

اگزما ممکن است در دوره هایی فعال شود اما پس از مدتی مجدداً شدت آن خفیف می شود. این عارضه پوستی مسری نیست و ممکن است در بعضی موارد با افزایش سن شدت آن کمتر شود. علت اگزما ناشناخته است و به احتمال زیاد ترکیبی از ژنتیک و سایر عوامل است. افراد مبتلا به آلرژی و آسم به احتمال زیاد دچار اگزما می شوند.

شیوه درمان

درمان اگزما شامل موارد زیر است:

1. داروهای آنتی هیستامین
2. داروهای موضعی که ممکن است شامل کرم های استروئیدی باشد.
3. مرطوب کننده ها
4. فتوتراپی (نور درمانی)
5. داروهایی که سیستم ایمنی بدن را هدف قرار می دهند.
6. استفاده از استروئیدهای خوراکی در موارد شدید

• پسوریازیس

پسوریازیس یک بیماری مزمن است که باعث ایجاد لکه های برجسته و قرمز رنگ می شود. این لکه ها ممکن است خارش داشته باشند، اما معمولاً علائم ظاهری دیگری ندارند و می توانند در هر نقطه از بدن شما از جمله کف پا دیده شوند.

لکه های ناشی از پسوریازیس به دلیل رشد بیش از حد سلول های پوستی است و علت آن ناشناخته است، اما به احتمال زیاد یک بیماری خود ایمنی است. ژنتیک نیز احتمالاً در بروز این بیماری نقش دارد.

عوارض پسوریازیس معمولاً دائمی نیستند و گاهی ظاهر شده و بعد از مدتی ناپدید می شوند، اما پسوریازیس یک بیماری مادام العمر است. این بیماری بیشتر در شرایط زیر نمود شدیدتری پیدا می کند:

• در فصل زمستان
• پس از بروز یک بیماری عفونی، مانند گلودرد
• در شرایط استرس زا
• پس از نوشیدن الکل
• در هنگام تحریکات پوستی

شیوه درمان

درمان پسوریازیس به طور کلی شامل موارد زیر است:

1. کورتیکواستروئیدهای موضعی برای کاهش لکه های پوسته شده
2. مرطوب کننده ها
3. اسید سالیسیلیک
4. فتوتراپی، به ویژه اگر مناطق وسیعی از پوست تحت تأثیر قرار بگیرند.
5. اگر بیماری شدید باشد، استفاده از سرکوب کننده های سیستم ایمنی یا داروهای بیولوژیکی استفاده می شود.

 

• هایپرهیدروز یا تعریق بیش از حد

هایپرهیدروز بیماری است که باعث تعریق زیاد می شود. این بیماری ممکن است کل بدن یا فقط یک ناحیه از بدن مانند کف پا را تحت تأثیر قراردهد.

اگر پاهای شما اغلب عرق می کند، این عامل ممکن است باعث تحریک، قرمزی و پوسته شدن کف پا شود.

شیوه درمان

درمان هایپرهیدروز پا شامل موارد زیر می شود:

1. محلول دارویی کلرید آلومینیوم که به عنوان یک داروی ضدتعریق قوی برای مناطقی که تعریق زیادی دارد، استفاده می شود.
2. استفاده از حوله های آغشته به گلیکوپیرونیوم، که باعث جلوگیری از تعریق می شوند.
3. داروهای خوراکی آنتی کولینرژیک که برخی انتقال دهنده های عصبی را مسدود می کند و می تواند به کاهش تعریق کمک کند.

برای درمان پوسته شدن کف پا چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

بسیاری از علل اصلی پوسته شدن کف پا جدی نیستند و به سادگی قابل درمان هستند و حتی ممکن است خود به خود درمان شوند ولی اگر عوارض آن تکرار شود، باید به پزشک مراجعه کرد:

1. بثورات جلدی یا پوسته شدنی که با خودمراقبتی یا داروهای سبک برطرف نشود.
2. اگر مبتلا به دیابت هستید و کف پای شما پوسته می شود، به خصوص اگر با خارش یا علائم عفونی همراه باشد.
3. تورم پاها
4. بوی پا که از بین نرود.
5. پوسته شدن شدید خصوصاً اگر علت آن مشخص نباشد.
6. علائم کم آبی، مانند افزایش تشنگی، خشکی دهان، گیجی و سرگیجه
7. تب
8. تاول به همراه قرمزی پوست و ترشح قابل توجه

چه عواملی باعث انباشت پوست مرده در پا می شود؟

ایجاد پوست مرده، روشی است که به طور طبیعی بدن شما برای لایه برداری پوست پا یا خلاصی از شر سلول های مرده، اتخاذ می کند. پوست های مرده می توانند به دلیل فقدان رطوبت کافی ایجاد شوند یا اگر پای شما دائماً در جوراب یا کفش باشد، اتفاق بیافتند. هم چنین اصطکاک پوست ناشی از راه رفتن یا دویدن، منجر به بروز پوست مرده می شود. تجمع پوست مرده در کف پا در مواقعی که به طور مرتب لایه برداری یا اسکراب پوست انجام نشود هم ممکن است اتفاق بیافتد.

پوست های مرده در قسمت کف پای شما ممکن است خشک، ترک خورده، شل یا آویزان به نظر برسد که معمولاً دردناک نیست مگر اینکه در نتیجه عوارضی چون پای ورزشکار، اگزما یا انواع دیگری از عفونت ها ایجاد شده باشد.

اگر مشکوک به این بیماری های پوستی هستید، برای درمان به دکتر خود مراجعه کنید. در غیر این صورت، می توانید تنها برای زیبایی یا به وجود آوردن احساس بهتر در کف پا، اقدام به لایه برداری پوست های مرده کنید.

روش های از بین بردن پوست مرده کف پا

1- استفاده از سنگ پا

سنگ پا یک سنگ گدازه طبیعی است که می تواند به از بین بردن پوست مرده و پینه پاها کمک کند.

طریقه مصرف

• سنگ پا را در آب گرم فرو ببرید. هم چنین می توانید پاها را به مدت 10 دقیقه در آب گرم خیس کنید تا نرم شوند.
• سنگ پا را به آرامی و به صورت دورانی بر سطح کف پای خود حرکت دهید تا پوست های مرده لایه برداری شوند. تمرکز خود را روی از بین بردن لایه بالایی پوست و نه کل سطح پوست مرده بگذارید تا از این طریق به بازسازی سلول های سالم پوست هم کمک شود.
• بعد از انجام این کار، برای نرم شدن پوست کف پا از لوسیون یا روغن استفاده کنید.
• هرگز از سنگ پا در مناطق آسیب دیده یا دردناک استفاده نکنید.

2- استفاده از موم پارافین

بسیاری از آرایشگاه ها از پارافین به عنوان ماده افزودنی برای پدیکور استفاده می کنند. شما می توانید برای برطرف کردن پوست های مرده کف پا، در خانه از موم پارافین استفاده کنید. به این منظور می توانید آن را تهیه کرده و تا دمای 50 درجه سانتی گراد گرم کنید تا مقداری نرم شود و سپس آن را در ظرفی بریزید و کف پای خود را در آن بگذارید؛ مقداری که موم روی پای شما سفت شد، مجدداً این کار را انجام دهید تا چند لایه پارافین روی پوست کف پای شما قرار گیرد و سپس پای خود را در یک کیسه نایلونی بپیچید. وقتی موم پارافین کاملاً روی پای شما سفت شد، آن را از روی پوست خود جدا کنید؛ به این ترتیب، پوست های مرده کف پا نیز با آن از روی پای شما جدا می شوند. پس از انجام این کار پوست شما نرم و لطیف خواهد شد.

چنانچه این مشکلات را دارید، از موم پارافین استفاده نکنید:

• گردش خون شما ضعیف است.
• در پاهای خود بثورات جلدی یا زخم باز دارید.
• پاهایتان به دلیل نوروپاتی دیابتی بی حس شده اند.
• اگر در خانه می خواهید از موم پارافین استفاده کنید، مراقب درجه حرارت آن باشید.

3- اسکراب پوست

بیشتر داروخانه ها اسکراب های مختلف برای پا دارند. سعی کنید انواعی از اسکراب را تهیه کنید که دارای دانه های گرانول باشند.

یا حتی می توانید دو قاشق غذاخوری نمک دریا را با مقادیر مساوی روغن کودک و آبلیمو مخلوط کنید.

برای استفاده از اسکراب پا، اسکراب را مستقیماً به پای خود بمالید و به آرامی با کف دست مالش دهید. یا از برس اسکراب یا اسفنج برای از بین بردن پوست های مرده استفاده کنید.

اسکراب را پس از استفاده کاملاً با آب گرم بشویید.

4- اسکراب بلغور جو دوسر

می توانید از آرد جو دوسر برای ساختن لایه بردار خانگی برای از بین بردن پوست های مرده کف پا استفاده کنید. برای تهیه اسکراب، قسمت های مساوی بلغور جو دوسر را با گلاب یا شیر مخلوط کنید تا خمیر نرمی به دست آید.

طریقه مصرف

1. اسکراب را به کف پاهای خود بمالید و اجازه دهید20 تا 30 دقیقه به همان حالت باقی بماند.
2. برای لایه برداری از پاها از برس مخصوص استفاده کنید.
3. پاها را با آب سرد بشویید و بگذارید خشک شوند.
4. از کرم مرطوب کننده مناسب استفاده کنید.

این روش درمانی را یک روز در میان انجام دهید تا بهترین نتیجه را به دست بیاورید.

5- استفاده از نمک اپسوم

نمک اپسوم یک شکل بلوری از سولفات منیزیم است. سولفات منیزیم یک ترکیب معدنی است. قرار دادن پاها در ترکیب آب و نمک اپسوم می تواند به لایه برداری پوست پا و بهبود ترک آن کمک کند.

طریقه مصرف

• 2/1 پیمانه نمک اپسوم را در یک لگن ریخته یا یک پیمانه کامل از آن را در وانی پر از آب گرم بریزید و پای خود را در آن قرار دهید.
• 20 دقیقه در این حالت باقی بمانید.
• می توانید بعد از گذشت 20 دقیقه، از سنگ پا برای از بین بردن پوست های اضافه کمک بگیرید.

برای تهیه اسکراب از نمک اپسوم، مقداری نمک را با مقداری روغن زیتون مخلوط کنید و به آرامی روی پوست کف پا بمالید تا پوست های مرده را از بین ببرد و کف پای شما نرم و لطیف شود.

6- استفاده از محلول آب و سرکه

آغشته کردن پوست پا با سرکه یا قرار دادن پا در سرکه می تواند به از بین بردن پوست های مرده کف پا کمک کند. شما می توانید از هر نوع سرکه ای که در دسترس دارید، از جمله سرکه سیب یا سرکه سفید به این منظور استفاده کنید.

به این منظور، از دو واحد آب سرد و یک واحد سرکه استفاده کنید. پاهای خود را به مدت 5 تا 10 دقیقه در این ترکیب قرار دهید. پس از گذشت زمان مورد نظر، می توانید برای خلاصی از شر پوست های مرده پا، از سنگ پا استفاده کنید؛ سپس پاهای خود را توسط یک مرطوب کننده مناسب، وازلین یا روغن نارگیل ماساژ دهید و جوراب بپوشید تا از خشک شدن پوست جلوگیری کنید. از این روش با فواصل نسبتاً زیاد استفاده کنید چراکه باعث خشکی پوست می شود.

7- استفاده از محلول آب و جوش شیرین

جوش شیرین یکی از درمان های خانگی محبوب برای از بین بردن پوست مرده پا است. اما برخی از متخصصان پوست هشدار می دهند که جوش شیرین می تواند تحریک کننده باشد، باعث قرمزی شود و پوست را بیشتر خشک کند، زیرا این ماده می تواند تعادل pH طبیعی پوست را مختل کند.

اگر پوست حساسی دارید یا دارای آلرژی های پوستی هستید، از جوش شیرین استفاده نکنید؛ در غیر این صورت می توانید از مقداری کمی جوش شیرین استفاده کنید؛به عنوان مثال دو تا سه قاشق غذاخوری جوش شیرین را در یک لگن آب بریزید و پای خود را 10 تا 20 دقیقه در آن قرار دهید.

پس از گذشت این مدت، از سنگ پا استفاده کنید تا پوست های مرده کاملاً از بین بروند، سپس از یک کرم مرطوب کننده استفاده کنید. اگر هنگام خیساندن پاها دچار قرمزی یا تحریک پوستی شدید، بلافاصله روند درمان را قطع کنید.

8- استفاده از محلول آب و لیموترش

اسیدیته موجود در آب لیموترش به شما کمک می کند تا پوست های مرده را از کف پا بردارید. با این حال، این ماده نیز مانند جوش شیرین ممکن است با برهم زدن تعادل pH پوست پای شما، باعث خشکی پوست و ترک پا شود و در نتیجه سلول های مرده پوست را بیشتر کند. اگر دچار هر یک از مشکلات زیر هستید، از لیموترش استفاده نکنید:

1. وجود زخم یا خراشیدگی روی پا
2. پوست حساس
3. هرگونه قرمزی و تحریک پوست
4. در صورتی که تمایل دارید برای از بین بردن پوست های مرده کف پا از لیموترش استفاده کنید، به این صورت عمل کنید:
5. یک لگن را پر از آب گرم کنید.
6. یک لیموی تازه و درشت را آب بگیرید و درون لگن بریزید.
7. پای خود را به مدت 15 دقیقه در لگن قرار دهید.
8. برای اسکراب کف پا، از یک برس مخصوص استفاده کنید.
9. پای خود را بشویید و خشک کنید و از یک کرم مرطوب کننده یا روغن نارگیل برای پیشگیری از خشکی پوست پا استفاده کنید.

9- استفاده از تیغ

چنانچه می خواهید با استفاده از تیغ از شر پوست های مرده کف پا خلاص شوید، بهتر است حتماً از یک پزشک متخصص کمک بگیرید. از این روش به هیچ عنوان در خانه استفاده نکنید چراکه این روش می تواند به پای شما صدمه بزند یا باعث مشکلات دیگری شود؛ به عنوان مثال اگر پای شما به صورت تصادفی با تیغ ببرد، ممکن است مستعد عفونت باکتریایی شود.

چگونه از خشکی پوست پا پیشگیری کنیم؟

• بهترین روش برای پیشگیری از تجمع پوست مرده در کف پا این است که به طور مرتب از کرم های مخصوص همین عارضه استفاده کنید که یکی از بهترین انواع آن ها، کرم ترک پا از برند سینره است.
• با کمک پزشک از روغن ها، کرم ها و پمادهای مفید برای پیشگیری از خشکی پوست پا استفاده کنید.
• از لوسیون هایی که دارای الکل هستند، استفاده نکنید چراکه پوست شما را بیشتر خشک می کنند؛ استفاده از روغن بچه یا وازلین بسیار مفید است.
• در هفته چند بار پاهای خود را در لگن آب ولرم قرار دهید و سپس با استفاده از سنگ پا یا برس مخصوص، پوست های مرده را لایه برداری کنید.
• از گرفتن دوش آب داغ خودداری کنید و همیشه از آب ولرم برای حمام کردن استفاده کنید.

سخن آخر

علل بسیاری برای پوسته شدن کف پا وجود دارد که از مهم ترین آن ها عارضه پای ورزشکار، خشکی پوست، اگزما، پسوریازیس و هایپرهیدروز است.

در اغلب مواقع پوسته شدن کف پا با استفاده از داروهای سبک قابل درمان است. با این حال اگر مشکل شما به سادگی حل نشد یا علائم دیگری هم داشتید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.

پوست مرده کف پا نیز مشکل جدی به شمار نمی رود و شما می توانید در خانه آن را برطرف کنید؛ ولی اگر پوست مرده کف پای شما ضخیم شده یا هرگونه زخم و ترک خوردگی در آن می بینید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.