شیرین‌بیان با خواصی شگفت‌انگیز

ریشه شیرین‌بیان بیش از 300 نوع ترکیب فلانوئیدی دارد. گلیسیریزین، فعال‌ترین ترکیب شیمیایی موجود در این گیاه است که از خواص آن می‌توان به کاهش تورم، خارش و سوزش اشاره کرد. هزاران سال است که اساتید و اطبا سنتی از ریشه شیرین‌بیان برای درمان بیماری‌های مختلف استفاده می‌کنند. از درمان آسم و سرفه گرفته تا معده درد، بی‌خوابی و حتی از بین بردن عفونت‌های مزمن. به عبارتی این گیاهِ عجیب و شگفت‌انگیز ضدالتهاب، آنتی‌اکسیدان و ضدمیکروب است و بیش از صدها محصول بهداشتی و آرایشی در جهان با کمک آن ساخته و روانه بازار می‌شود.

اگر اهل استفاده از مواد آرایشی و بهداشتی با ترکیبات طبیعی باشید یا متدهای طب سنتی را دنبال کنید، حتما نام «شیرین‌بیان» به گوش‌تان خورده است. ریشه این گیاه پر از خاصیت بوده و عصاره‌اش در تولید لوازم آرایش، مرطوب‌کننده‌ها، کرم‌های درمانی، شامپو و… استفاده می‌شود. البته این گیاه، ظاهرا، آنقدرها هم بی عیب و نقص نیست. سایت مراقبت‌های پزشکی Mount Sinai در نیویورک، درباره معایب شیرین‌بیان اینگونه نوشته است: «افرادی که به صورت منظم، مقادیر زیادی از شیرین‌بیان را (بیش از 20 گرم) به صورت روزانه، مصرف می‌کنند، هورمون آلدوسترون در خون‌شان افزایش می‌یابد. این موضوع باعث بروز سردرد، فشارخون بالا و مشکلات قلبی و عروقی خواهد شد.» سایت NHC نیویورک نیز در کنار بیان تمامی فواید این گیاه، کمی جدی‌تر به مسئله مضرات آن پرداخته و گفته: «مصرف بیش از 57 گرم شیرین‌بیان در روز، به مدت دو هفته، افزایش فشارخون و آریتمی قلب (ایجاد ضربان نامنظم) را به دنبال دارد.»

شیرین‌بیان و هزار و یک خاصیت

صرف نظر از موارد بالا، مصرف ریشه گیاه شیرین‌بیان، به صورت محلول در انواع داروها یا دمنوش‌ها، بسیار متداول است. اغلب افراد این گیاه را با خاصیت سم‌زدایی‌اش می‌شناسند. اما به مرور زمان دانشمندان هرچه بیشتر روی این گیاه مطالعه کردند، بیشتر به خواص حیات‌بخش آن پی بردند.

شیرین‌بیان و بهبود عملکرد هورمون‌ها در بانوان

مطالعات نشان می‌دهد، ریشه شیرین‌بیان حاوی ترکیباتی است که گیرنده‌های هورمون استروژن در سطح بدن را فعال می‌کند. داروها، دمنوش‌ها و ترکیبات دارای این گیاه معمولا برای خانم‌های در شرف یائسگی تجویز می‌شود. همچنین اصلا فکرَش را هم نمی‌کنید که این گیاه عملکرد کورتیزول را در خون تقویت کند و باعث کاهش سنتز تستوسترون شود. این موضوع در بانوان باعث کاهش توده‌های چربی و لاغری می‌شود.

خواب خوب با شیرین‌بیان

داشتن خواب کافی برای بسیاری از آدم‌ها آرزوست. افرادی که تحت تأثیر استرس‌، اضطراب‌ و فشارهای روانی متعدد، از فکر و خیال خواب‌شان نمی‌برد؛ اگر دنبال یک داروی معجره‌گر می‌گردند، ما به آن‌ها شیرین‌بیان را پیشنهاد می‌کنیم. طب سنتی می‌گوید این گیاه غدد فوق کلیه را تقویت می‌کند. به این معنی که می‌تواند به آرامش اعصاب و کاهش استرس کمک کند و بنابراین موجب بهبود کیفیت خواب می‌شود. یادتان باشد یک انسان سالم، در شبانه روز بین 7 تا 9 ساعت خواب را تجربه می‌کند. اگر کمتر از این مقدار می‌خوابید از خوردن غذاها و ادویه‌هایی که خواب را سخت می‌کند پرهیز کرده و از ترکیبات دارای عصاره ریشه شیرین‌بیان استفاده کنید.

شیرین‌بیان و بهبود عملکرد معده و روده

نمونه جویدنی گیاه شیرین‌بیان باعث درمان زخم‌های معده و روده می‌شود. همچنین استفاده از این گیاه جهت تسکین غشای ملتهب و آسیب دیده دستگاه گوارش بسیار مؤثر است. این گیاه با افزایش تولید موسین از معده و دوازدهه در برابر اسیدهای تولید شده، محافظت می‌کند. تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد فلاونوئیدهای موجود در آن نیز از رشد هلیکوباکترهای دریچه انتهای معده (دریچه پیلوری) جلوگیری می‌کنند.

 مبارزه شیرین‌بیان با کرونا

در سال 2021 مقاله‌ای در سایت National Library Of Medicine منتشر شد و درباره خواص شیرین‌بیان برای جلوگیری و درمان بیماری‌های خانواده سارس، از جمله کووید 19، توضیحاتی داده شد که از این قرار است: «ریشه شیرین‌بیان به دلیل داشتن گلیسیریزین (GR) و اسید گلیسیرتینیک (GA)، سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و توانایی مقابله با ویروس‌های متعلق به خانواده سارس را بالا می‌برد.» این مجله علمی پیشنهاد کرده بود که در روزهای اوج بیماری کرونا این گیاه به صُوَر مختلف مورد مصرف قرار گیرد.

شیرین‌بیان کاهنده التهابات کبدی

پژوهش‌ها در سال 2022 نشان می‌دهد که ریشه گیاه شیرین‌بیان التهابات کبدی را کم می‌کند و خاصیت آنتی‌اکسیدانی دارد.

یک سؤال مهم، آیا شیرین‌بیان برای دیابتی‌ها خوب است؟

محققان زمانی که در آزمایشگاه‌های مختلف، شیرین‌بیان را مورد مطالعه قرار دادند، متوجه شدند که منبعی از قندهای طبیعی است. از آنجایی که بیش از 400 میلیون نفر از جمعیت جهان را دیابتی‌ها تشکیل می‌دهند، یک سؤال مهم ذهن متخصصان و پزشکان را به خود مشغول کرد: «آیا محلول‌ها، داروها و دمنوش‌هایی که در ترکیبات خود، شیرین‌بیان دارند، برای افراد دیابتی مناسب است؟» در پاسخ باید بگوییم مصرف این گیاه برای افرادی که قند خون پایینی دارند بیشتر توصیه می‌شود. بهتر است افراد دیابتی در هفته، حداکثر دو مرتبه آن را به صورت دم‌کرده یا مکمل غذایی میل کنند.

سؤال مهم دیگر، آیا زنان باردار می‌توانند از شیرین‌بیان استفاده کنند؟

محققان در سال 2017 به این نتیجه رسیدند، زنانی که در طول بارداری 250 گرم شیرین‌بیان در هفته مصرف می‌کنند، فرزندانی با اختلال بیش‌فعالی (ADHD)، اختلال کمبود تمرکز و سایر اختلالات روانی مانند کمبود توجه به دنیا می‌آورند. تست‌ها و استدلال‌های روانشناختی نشان می‌دهد این افراد بهره هوشی پایین‌تری نسبت به هم‌سالان‌شان دارند. بنابراین توصیه می‌شود زنان باردار در طول حاملگی از مصرف شیرین‌بیان خودداری کنند.

اگر در ترکیبات انرژی‌زاها، شیرین‌بیان دیدید تعجب نکنید

شیرین‌بیان، از گیاهان شگفت‌انگیزی است که انرژی را افزایش می‌دهد و شبیه کورتیزون طبیعی عمل می‌کند. به عبارت دیگر خستگی را از بین می‌برد. این گیاه در واقع به بدن شما کمک می‌کند میزان کورتیزون طبیعی خود را افزایش دهد.

تداخل های دارویی شیرین بیان

اگر برای اصلاح خواب یا درمان هر درد دیگری از محصولات دارای ریشه شیرین‌بیان (یا خود این گیاه به صورت دمنوش) استفاده می‌کنید، حواس‌تان باشد که این گیاه را با داروهای کاهنده پتاسیم مصرف نکنید. بیمارانی که مجبور به مصرف این دسته از داروها هستند باید از خوردن شیرین‌بیان یا مکمل‌های حاوی عصاره آن به شدت خودداری کنند. برخورد این گیاه با داروهای یاد شده، نه تنها دردی را درمان نمی‌کند، بلکه مشکلات جدید و خطرناکی را برای بدن به وجود می‌آورد.

بهترین زمان مصرف شیرین‌بیان

 20 تا 30 دقیقه قبل از غذا بهترین زمان مصرف گیاه شیرین‌بیان (به صورت دمنوش یا محلول در انواع داروها) است. چرا که این گیاه به محض ورود به معده، دیواره آن را می‌پوشاند و مانع آسیب‌رسانی اسید به دیواره معده می‌شود.

چند نمونه از محصولات درمانی حاوی شیرین‌بیان:

1. قرص د-رگلیس: این قرص التهابات ناشی از زخم روده و معده را کاهش می‌دهد و به کاهش پتاسیم در خون کمک می‌کند.
2. شربت شیرین‌بیان: این دارو برای رفع بیماری‌های گوارشی مصرف می‌شود. ورم معده، نفخ شکم، عفونت‌های قفسه سینه و گلو را از بین می‌برد.
3. صابون شیرین‌بیان: برای رفع تیرگی‌های بدن از جمله زیربغل و کشاله ران کاربرد دارد.

شیرین‌بیان و موارد مصرف بهداشتی

 صرف نظر از خوردن شیرین‌بیان برای رساندن تمام خاصیت‌هایش به بدن، این گیاه موارد مصرف دیگری هم دارد.

اول: شیرین‌بیان خاصیت روشن‌کنندگی قوی دارد. این گیاه رنگدانه‌های مزاحم پوست را از بین می‌برد و با کاهش ملاسما، از ایجاد لک‌های بارداری و لکه‌های ناشی از برخورد اشعه‌های مضر خورشید با پوست، جلوگیری می‌کند.

دوم: این گیاه مقاومت خوبی در برابر نور خورشید دارد. گلابریدین موجود در آن به جلوگیری از تغییر رنگ پوست در برابر نور خورشید کمک زیادی می‌کند.

سوم: التیام جای زخم، جوش و جراحات دیگر، از جمله کارهای شیرین‌بیان به شمار می‌رود. این گیاه با مهار تولید ملانین جای زخم را از بین می‌برد و باعث می‌شود تیرگی در این نقطه ایجاد نشود.

چهارم: شیرین‌بیان اثر نرم‌کنندگی خوبی دارد. قرمزی، سوزش و تورم را در پوست کاهش می‌دهد و برای درمان بیماری‌های پوستی نظیر اگزما مناسب است.

پنجم: این گیاه در بازسازی کلاژن و الاستین پوست نقش مهمی دارد. به حفظ هیالورونیک اسید در پوست کمک می‌کند. بنابراین تضمینی برای صافی، نرمی و لطافت آن به شمار می‌رود.

ششم: شیرین‌بیان می‌تواند پوست سر را تحریک و موجب رشد مجدد موها شود. همچنین به جریان هر چه بهتر خون در پوست سر کمک زیادی می‌کند. این گیاه پوست سر را هم، مانند پوست سایر نقاط بدن، آبرسانی کرده و مرطوب نگه می‌دارد.

هفتم: یکی از جالب‌ترین موارد مصرف شیرین‌بیان رفع خارش‌های مزمن پوستی است. گلیسیریزین موجود در این گیاه باعث رفع التهاب و خارش‌های شدید می‌شود. زمانی که فردی از خارش شدید پوست رنج ببرد به آن توصیه می‌شود یک ژل موضعی دارای عصاره شیرین‌بیان تهیه و استفاده کند.

در چه محصولاتی آرایشی دنبال شیرین‌بیان بگردیم؟

با توجه به هفت مورد ذکر شده، ، به شما پیشنهاد می‌‎کنیم محصولاتی را خریداری کنید که در ترکیبات خود دارای ریشه گیاه شیرین‌بیان باشد.

توجه کنید: مثل همیشه ما استفاده از یک گیاه فرآوری نشده را به صورت مستقیم، برای پوست و موی شما پیشنهاد نمی‌کنیم. چرا که فعالیت آزمایشگاهی روی گیاهان و عناصر طبیعی باعث آزاد شدن مواد مضر و فعال شدن مواد سودمند آن‌ها می‌شود. بنابراین استفاده از گیاهان به صورت خام نه تنها فایده‌ای ندارد، بلکه ممکن است عوارض پوستی نظیر ایجاد حساسیت و افزایش تحریک‌پذیری پوست را به دنبال داشته باشد.

معرفی محصولاتی برتر، حاوی شیرین‌بیان:

شاید بپرسید در چه محصولاتی می‌شود ریشه شیرین‌بیان پر خاصیت را پیدا کرد؟ بهتر است در ترکیبات کرم‌های روشن‌کننده، ضدلک‌ها، ضدآفتاب‌ها، مرطوب‌کننده‌ها، انواع شامپوها و محصولات درمانی از بین برنده جای جوش و زخم، دنبال شیرین‌بیان بگردید. برای مثال:

1. ماسک روشن‌کننده صورت پرودرما: این محصول لکه‌های تیره پوست را از بین می‌برد، خاصیت روشن‌کنندگی دارد و شیرین‌بیان را در کنار ویتامین C قرار داده است تا اثر سریع‌تر و قوی‌تری داشته باشد.
2. ژل شستشو و روشن کننده آموس وان: این شوینده بسیار ملایم و مناسب تمام پوست‌ها است و هم ‌زمان با شستشوی صورت، عمل رطوبت‌رسانی به آن را انجام می‌دهد.
3. تونر فلاس فلاور: این محصول منافذ باز پوست را می‌بندد و وظیفه آبرسانی به پوست را به عهده دارد. روشن‌کننده و ضدلک بوده، pH پوست را هم تنظیم می‌کند.
4. سرم دور چشم :skinmedica این محصول محرک پوست برای کلاژن‌سازی است و باعث از بین رفتن خط و خطوط سطحی و عمیق اطراف دور چشم می‌شود.
5. مرطوب‌کننده محافظت‌کننده و احیاگر :Mun آبرسانی بسیار سبکی دارد و از آن به عنوان بهترین مرطوب کننده زیرساز آرایش یاد می‌شود.
6. شامپو تقویت کننده و ترمیم کننده مو واگراس: این شامپو برای التیام‌بخشی به موهای شکننده و آسیب‌دیده تولید شده است. افرادی که موی بسیار خشک و نازکی دارند می‌توانند از آن استفاده کنند.
7. کرم ضدآفتاب ترنجان: این محصول غنی از عصاره شیرین‌بیان است و برای پوست‌های بسیار حساس توصیه می‌شود. این ضدآفتاب، خاصیت روشن‌کنندگی و ضدالتهابی دارد و از پوست در برابر اشعه‌های UVB و UVA خورشید محافظت می‌کند.
8. کرم ضد لک و روشن کننده سینره: این کرم یک روشن‌کننده طبیعی و پرقدرت است. باعث مهار تیروزیناز می‌شود و رنگ پوست را روشن‌تر می‌کند. (برای آشنایی بیشتر با این محصول اینجا کلیک کنید.)
9. ژل آلوئه‌ورا سینره: التهابات ناشی از سوختگی و جراحات متعدد را به سرعت کاهش می‌دهد. پوست ملتهب را خنک می‌کند و آثار قرمزی و سوزش را از بین می‌برد. همچنین برای برطرف کردن خارش‌های مزمن پوستی نیز مؤثر است. (اینجا می‌توانید درباره این محصول بیشتر بخوانید.)

امروزه بسیاری از مردم از ریشه شیرین‌بیان برای رفع اگزما، خارش‌های پوست، التهابات، جای زخم و… به صورت‌های مختلف استفاده می‌کنند. بسیاری این گیاه را دم می‌کنند، عده‌ای از شربت‌ها و قرص‌های حاوی آن را می‌خورند و برخی هم محصولات بهداشتی غنی شده با این عصاره را خریداری می‌کنند. اگر تمایل دارید این گیاه را به صورت خوراکی مصرف کنید، باید بدانید التهابات معده، روده و نفخ شکم را کاهش می‌دهد. برای درمان زخم‌های دستگاه گوارش به شدت مؤثر است و باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود. اگر هم آن را به صورت محلول در کرم‌ها پیدا کردید، آگاه باشید که درمان لک‌های پوستی، قرمزی، خارش و سوزش در آن خلاصه شده است. در آخر یادتان باشد شیرین‌بیان در  ترکیبات هر محصولی باشد، معجزه می‌کند.