درمان قطعی میخچه کف پا با روشهای خانگی و پزشکی

بسیاری از مردم به دلیل عدم استفاده از کفش مناسب، پیاده‌روی‌های طولانی یا اصطکاک پوستِ پای‌شان با دیواره‌های کفش، میخچه‌ها را تجربه کردند. بعضی از آن‌ها این عارضه را با پینه اشتباه گرفتند و برخی دیگر به آن اهمیت ندادند تا خوب شود. البته در این بخش، دو دسته از افراد با تجربه‌های متفاوت وجود دارد. آن‌هایی که پس از مدت طولانی متوجه ناپدید شدن میخچه‌ها شدند و کسانی که به تدریج احساس درد، ناراحتی و التهاب بیشتر در ناحیه‌ای شدند که میخچه متولد شده بود.

راستش بی‌اهمیت بودن نسبت به میخچه‌ها ریسک زیادی دارد. برای اینکه بتوانید بیشتر مراقب خود و پوست پای‌تان باشید، این مطلب را جمع‌آوری و به نگارش درآوردیم تا بدانید شما اولین نفری نیستید که میخچه‌ها را تجربه می‌کنید، اما می‌توانید با مراقبت بیشتر آخرین باری را رقم بزنید که این اجسام را روی پای‌تان مشاهده می‌کنید.

میخچه پا چیست؟

میخچه و پینه نواحی سفت یا ضخیم پوست هستند، آن‌ها می‌توانند دردناک باشند و اغلب کسی جدی‌شان نمی‌گیرد. اگر یک برآمدگی سخت در پاها مشاهده کردید که با درد همراه است یا گاهی پوسته پوسته می‌شود، شبیه موم خشک‌ شده‌ای روی پوست، بدانید که میخچه درآوردید.

میخچه‌ها برای چه به وجود می‌آیند؟

میخچه و پینه بر اثر فشار یا مالش زیادِ پوست پا با جسم دیگری ایجاد می‌شوند. برای مثال پوشیدن کفش‌های ناراحت، پاشنه بلند یا کفش‌هایی که اندازه‌شان مناسب نیست، نپوشیدن جوراب و انجام یک کار تکراری که اصطحکاک با پوست پا را به همراه دارد، باعث به وجود آمدن میخچه‌ها می‌شود. در واقع تشکیل میخچه‌ها و پینه‌ها آخرین اقدام بدن برای محافظت از لایه‌های زیرین پوست در برابر تحریکات و فشارهاست.

میخچه‌ها چه شکلی هستند؟

میخچه‌ها معمولا اشکال کوچک، گرد و سختی دارند که روی پوست ایجاد می‌شوند. در واقع نواحی سخت و ضخیم پوست بر اثر فشار، یک جا جمع می‌شوند و میخچه‌ها را می‌سازند. معمولا افراد میخچه‌ها را در قسمت بالایی کف پا یا انگشتان مشاهده می‌کنند. آن‌ها از نظر ظاهری انواع مختلفی دارند:

1. میخچه‌های سفت: این نوع از میخچه‌ها، کوچک، سفت، متراکم‌ و ضخیم هستند. آن‌ها معمولا در قسمت فوقانی انگشتان پا و در قسمت‌هایی که استخوان به گوشت و پوست فشار می‌آورند تولید می‌شوند.
2. میخچه‌های نرم: این میخچه‌ها سفید یا خاکستری رنگ هستند و حالت لاستیکی و ارتجاعی دارند. زادگاه آن‌ها در لا به لای انگشتان پاست.
3. میخچه‌های بذری: آن‌ها کوچک هستند و در کف پا ایجاد می‌شوند. اگر فشار در کف پا بیش از حد باشد می‌توانند یک کلنی تشکیل دهند.

میخچه‌ها با پینه‌ها چه تفاوتی دارند؟

پینه‌ها هم مانند میخچه‌ها، تکه‌های سفت و ضخیم شده پوست هستند. با این تفاوت که اندازه بزرگ‌تر و شکل نامنظم‌تری دارند. پینه‌ها اغلب در قسمت‌هایی از پا پدیدار می‌شوند که وزن بدن به اندام، فشار وارد می‌کند. پاشنه، شست، سینه و کناره‌های پا مستعد زدن پینه‌ها هستند. همچنین پینه‌ها علاوه بر پاها روی دست‌ها هم قابل مشاهده هستند. آن‌ها بر اثر اصطکاک و مالش مکرر به وجود می‌آیند.

میخچه‌ها خود به خود از بین می‌روند؟

معمولا افرادی که اولین نشانه‌های میخچه را روی پوست‌شان مشاهده می‌کنند، نسبت به آن بی اعتنا هستند. انگار این جسم کوچکِ سخت را به حال خود رها می‌کنند تا خودش از بین بروند. تنها کاری که ممکن است انجام دهند کم کردن فشار و اصطکاک اجسام با محلی است که به اصلاح میخچه درآورده. این، یک اقدام درست و ناخودآگاه است. اگر فشار روی میخچه‌ها کم شود، ممکن است خود به خود از بین بروند. اما رها کردن میخچه‌ها به حال خود، یک ریسک بزرگ به شمار می‌رود. چرا که آن‌ها مستعد بزرگ‌تر و دردناک شدن هستند. برای همین بهتر است قبل از اینکه دست به دارو و درمان بزنید، اقدامات کوچک و مؤثر خانگی را امتحان کنید.

کمک‌های خانگی برای از درمان میخچه

در این پاراگراف برای‌تان اقدامات مؤثری را می‌نویسیم که می‌تواند به از بین رفتن خود به خودی میخچه‌ها کمک کند. این اقدامات درمان‌های خانگی نیستند و تنها مراحلی‌اند که به پوست کمک می‌کند یک میخچه با زبان خوش از سطح آن پاک شود:

1. مرتب پاها را در آب ولرم بخیسانید.
2. روی میخچه‌ها را سوهان یا سنگ پا بکشید. (مراقب باشید به عمق میخچه نفوذ نکنید)
3. میخچه‌ها را با صابون بشوئید تا نرم‌تر شوند.
4. به صورت روزانه از کرم یا لوسیون پا استفاده کنید.
5. کفش مناسب بپوشید.

چقدر طول می‌کشد تا یک میخچه خود به خود از بین برود؟

اگر پنج مورد گفته شده را رعایت کنید، معمولا دو تا چهار هفته طول می‌کشد تا میخچه‌‌ها ناپدید شوند. مگر آنکه قصد از بین رفتن نداشته باشند.

آیا می‌توانم میخچه‌های سخت را خودم بتراشم؟

متخصصان توصیه می‌کنند که میخچه‌ها را در خانه و با عمق زیاد نتراشید. چون ممکن است عفونی شوند. بریدن و تراشیدن کامل میخچه بهتر است توسط پزشک صورت گیرد.

چرا میخچه‌ها دردناک می‌شوند؟

همان‌طور که گفته شد میخچه‌ها شکل مخروطی و دایره‌ای دارند. آن‌ها خشک، مومی و نیمه شفاف هستند و هسته‌های دستگیره‌ای دارند. این هسته‌ها می‌توانند وارد عصب شده و دردهای خفیف و شدید ایجاد کنند.

آیا این تصور که میخچه‌ها ریشه دارند، صحیح است؟

راستش را بخواهید میخچه‌ها ریشه ندارند. تنها دارای هسته‌هایی هستند که با مراجعه به پزشک به راحتی حذف می‌شوند. به عبارت دیگر میخچه‌ها در بخش میانی خود، قسمت سخت‌تری دارند که به عمق نفوذ کرده است. اگر این بخش تخلیه شود، میخچه از بین خواهد رفت. برداشتن این قسمت در پا یک تونل یا گودال ایجاد می‌کند.

آیا کمبود مواد معدنی و ویتامین‌ها باعث به وجود آمدن میخچه‌ها می‌شوند؟

علاوه بر تحریکات و عوامل اصلی تولید میخچه، کمبود ویتامین A هم تولید میخچه‌ها را تشدید می‌کند.

درمان‌های خانگی میخچه

در این سطر به بحث شیرین درمان‌های خانگی میخچه می‌پردازیم. اگر میخچه زدید و با مراقبت‌های گفته شده، باز هم روی پوست‌تان ماند و شروع کرد به درد گرفتن، می‌توانید این راه‌ها را امتحان کنید. اما حصول نتیجه قطعی از هیچکدام‌شان تضمین شدنی نیست.

1. هنگام شب، قسمتی از برگ آلوئه‌ورای تازه را جدا کنید و روی میخچه قرار دهید. سپس با یک باند دور آن را محکم کنید و بگذارید تا صبح روی میخچه بماند. این کار بافت سفت میخچه را نرم‌تر می‌کند.
2. پاها را روزی دو مرتبه در سرکه سیب قرار دهید تا بافت میخچه نرم‌تر شود و آرام از بین رود.
3. مالیدن وازلین روی میخچه‌ها باعث می‌شود بافت محکم آن‌ها انعطاف بیشتری پیدا کند.
4. اگر میخچه در بین انگشتان‌تان است، هنگام راه رفتن یا پوشیدن کفش از قرار دادن پنبه در بین انگشتان‌تان استفاده کنید.
5. پای خود را با نمک اپسوم و آب ولرم شستشو دهید.
6. آب، جوش شیرین و آبلیمو را با هم ترکیب کنید تا به شکل خمیر درآید. خمیر را روی میخچه بگذارید و 12 ساعت صبر کنید. این ماده سلول‌های مرده پوست را لایه برداری کرده و از عفونی شدن میخچه‌ها جلوگیری می‌کند.
7. یک برش ضخیم از لیموترش را روی میخچه پا قرار دهید و آن را با باند ببندید. سپس تا صبح منتظر بمانید.
8. یک تکه پیاز را به سرکه سفید آغشته کنید و قبل از خواب آن را با استفاده از یک باند روی میخچه ببندید.
9. شش عدد قرص آسپرین را خرد کرده و در مقدار آب یا سرکه بریزید. سپس آن را روی میخچه بگذارید و بانداژ کنید. پس از ده دقیقه می‌توانید روی آن را با سنگ پا یا سوهان بتراشید.
10. مقدار کمی عسل و یک قاشق غذاخوری زردچوبه را با هم مخلوط کنید و خمیر به دست آمده را روی میخچه بمالید و دو ساعتی صبر کنید.
11. مقداری پنبه را به روغن کرچک آغشته کنید، آن را روی میخچه بمالید و جوراب بپوشید.
12. روغن برگ درخت چای سبز را اگر گیر آوردید، به میخچه‌تان بزنید. حواس‌تان باشد قبل از استفاده از آن، پاها را با آب گرم و صابون بشوئید. این روش ضخامت‌ لایه‌های میخچه را کاهش می‌دهد و به درمان هر چه سریع‌تر آن کمک می‌کند.
13. نصف لیوان آب لیمو ترش را با دو عدد گل میخک خشک شده مخلوط کنید. یک ساعت بعد آب لیمو را صاف کرده و با پنبه روی میخچه قرار دهید. می‌گویند اگر به مدت ده روز، روزی 4 نوبت این کار را تکرار کنید نتیجه خواهید دید.

درمان‌های خانگی در چه مدت میخچه‌ها را از بین می‌برند؟

سیزده روشی که برای درمان میخچه‌ها گفته شد، یک شبه اثر نمی‌کند. حداقل یک ماه یا بهتر بگوییم 30 روز، پشت سرهم، باید این کارها را انجام دهید تا میخچه‌ها کوتاه بیایند و از بین بروند.

درمان‌های تخصصی میخچه

زمانی که میزان حضور میخچه‌ها روی پوست پای‌تان طولانی شد، باید درمان‌های تخصصی را از سر بگیرید. متخصصان پوست برای حذف میخچه‌ها از روی پوست ممکن است از روش‌های زیر استفاده کنند:

تجویز چسب مخصوص میخچه: این چسب‌ها دارای سالیسیلیک اسید 40 درصد هستند و میخچه را از بین می‌برند. البته برخی از متخصصان به دلیل محتوای اسیدی آن‌ها، این چسب‌ها را توصیه نمی‌کنند.

1. عمل جراحی: گاهی اوقات میخچه‌ها کمی عمیق هستند و با چسب‌های مخصوص از بین نمی‌روند. در این صورت پزشکان انجام اعمال جراحی سرپایی را پیشنهاد می‌کنند. این جراحی‌ها بسیار ساده با دوره نقاهت کوتاه هستند.
2. لیزردرمانی: اگر میخچه‌ها بسیار عمیق باشند و پزشک صلاح نداند با تیغ به عمق پوست نفوذ کند، لیزردرمانی را پیشنهاد می‌کند. این کار هم میخچه را به صورت ریشه‌ای از بین می‌برد و دوره نقاهت کوتاهی دارد. اما اگر میخچه بر اثر عواملی مانند عفونت‌های قارچی یا بیماری خاصی ایجاد شده باشد، در این صورت درمان آن با استفاده از لیزر، بی‌فایده بوده و باید علت‌های زمینه‌ای آن درمان شود.

با این حال لیزر، یکی از موثرترین روش‌ها در درمان میخچه محسوب می‌شود. در بیشتر موارد، این روش را با استفاده از لیزر CO2 انجام می‌دهند. البته این روش به برخی از افراد، مانند زنان باردار، افراد مبتلا به سرطان، دیابت و انواع بیماری‌های پوستی توصیه نمی‌شود. درمان میخچه توسط لیزر، بدون درد و خون ریزی انجام می‌شود.

• فریز کردن میخچه پا: یکی دیگر از روش هایی که پزشکان در درمان میخچه کف پا استفاده می‌کنند، فریز کردن میخچه یا کرایوتراپی است. در این روش درمانی، یخ دی‌اکسیدکربن یا نیتروژن مایع به عمق ضایعه نفوذ می‌کند و ممکن است با خونریزی همراه باشد. پس از آن ممکن است شما در محل میخچه شاهد تاول‌های بنفش یا قرمز باشید.

چه مواردی ریسک ابتلا به میخچه را افزایش می‌دهد؟

بعضی از افراد مستعدِ میخچه روی پوست پای‌شان هستند. شاید دلیلش برایشان مبهم باشد و شاید بارها با خود بیندیشند که چرا اینقدر میخچه‌ها اذیت‌شان می‌کند؟ مواردی که باعث می‌شود فرد یکی پس از دیگری، این پوست‌های سفت شده و اغلب دردناک را روی پاهایش تحمل کند، عبارت است از:

انحراف شست (Bunion) یا هالوکس والگوس (Hallux valgus): به نوعی بدشکلی انگشت شست پا می‌گویند که در آن یک توده استخوانی روی مفصل انگشت بزرگ پا ایجاد می‌شود.

انگشت چکشی (Hammertoe): در این اختلال، انگشتان بر اثر فشار و عوامل محیطی، دفرمه شده و حالت چکش مانند و یا قلاب مانند پیدا می‌کنند.

خارهای استخوانی: گروهی از عارضه‌های مربوط به پا مانند خارهای استخوانی (bone spur) می‌تواند باعث ساییده شدن مداوم انگشتان پا به داخل کفش شود.

میخچه‌ها عارضه‌های کلافه‌کننده‌ای هستند. این اجسام سفت، گرد یا مخروطی، ظاهر بسیار ناخوشایندی به پا می‌دهند و از آن گذشته، گاهی ممکن است به شدت دردناک شوند. برای اینکه هیچوقت آن‌ها را تجربه نکنید باید کفش مناسب بپوشید، اغلب از جوراب استفاده کنید و هنگام پیاده‌روی حواس‌تان باشد تا فضای داخلی کفش به پوست پای‌تان فشار وارد نکند. اما اگر کار از کار گذشت و میخچه درآوردید درمان‌های زیادی برایش وجود دارد. معروف‌ترین آن‌ها  استفاده از سرکه، جوش شیرین، آب لیمو، روغن برگ درخت چای و برگ آلوئه‌ورا است. اما اگر میخچه با این روش‌ها درمان نشد، پزشکان حتما راه علاجی برایش سراغ دارند. یا آن را جراحی می‌کنند یا با لیزردرمانی شما را از شر این عارضه خلاص می‌کنند. انتخاب اینکه شما چه راهی را برای پیشگیری و درمان استفاده کنید، با شماست…

منابع: وب سایت NHS انگلستان www.nhs.uk

کلینیک درمانی مایو در فلوریدا و منچستر www.mayoclinic.org

سیستم سلامت MOUNT SINAI در نیویورک https://www.mountsinai.org/