آیا شایع‌ترین سرطان در بین زنان را می‌شناسید؟
طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت، سرطان سینه (پستان) شایع‌ترین نوع سرطان در میان زنان است. تخمین زده شده در آمریکا از هر 8 زن، یک زن در طول زندگی به سرطان پستان مبتلا می‌شود.
در چنین شرایطی بهتر است همه ما از عوامل موثر و علائم این بیماری آگاه باشیم.
سرطان پستان چیست؟
سرطان از تکثیر مهارنشده سلول‌ها پدیدار می‌شود. با رشد غیر قابل کنترل سلول‌ها، نئوپلاسم یا تومور به‌وجود می‌آید. معمولا سرطان پستان در لوبول‌ها یا مجاری پستان ایجاد می‌شود. لوبول‌ها غدد تولید شیر هستند و مجاری شیر را از غدد به نوک پستان می‌رسانند.
در صورت گسترش؛ سلول‌های سرطانی به غدد لنفاوی زیر بازوها منتقل می‌شوند، سپس می‌توانند به سایر قسمت‌های بدن حمله کنند.
علائم سرطان پستان
سرطان پستان ممکن است در ابتدا بدون علائم باشد، اما با ماموگرافی می‌توان خطر را تشخیص داد. در ادامه شایع‌ترین علائم را می‌خوانیم:
- احساس توده در پستان
- درد پستان
- قرمزی یا ایجاد منافذ روی پستان (مانند پوست پرتقال)
- تورم تمام یا بخشی از پستان
- ترشحات غیر شیری نوک پستان
- ترشح خونی از نوک پستان
- تغییر ناگهانی و سریع در شکل و اندازه پستان
- پوسته پوسته شدن شدید نوک یا تمام پستان
- فرو رفتن پستان
- تغییر ظاهری پوست پستان
- ایجاد توده یا تورم زیر بازو
به یاد داشته باشید وجود این علائم لزوما به معنی داشتن سرطان نیست. برای مثال درد پستان ممکن است ناشی از وجود کیست‌های خوش‌خیم باشد.
انواع سرطان پستان
انواع مختلفی از سرطان وجود دارد، اما اغلب به دو دسته اصلی «تهاجمی» و «غیر تهاجمی» تقسیم می‌شوند. سلول سرطانی تهاجمی از مکان اولیه خود به قسمت‌های دیگر حمله کرده و پخش می‌شود؛ اما سلول غیرتهاجمی منتشر نمی‌شود. بر این اساس شایع‌ترین نوع سرطان سینه به این گونه هستند:
- سرطان (DCIS): یک بیماری غیرتهاجمی است. درDCIS، سلول‌های سرطانی به مجاری در پستان محدود می‌شوند و به بافت‌های دیگر پستان حمله نمی‌کنند.
- سرطان لوبولار درجا (LCIS): سرطانی است که در غدد تولید شیر پستان رشد می‌کند. مانند DCIS، سلول‌های سرطانی به بافت اطراف حمله نکرده‌اند.
- کارسینوم تهاجمی مجرایی (IDC ): شایع‌ترین نوع سرطان پستان است. که از مجاری شیر آغاز می‌شود، سپس به بافت‌های نزدیک پستان حمله می‌کند. وقتی سرطان پستان به بافت خارج از مجاری شیر گسترش یابد، می‌تواند به سایر اندام‌ها و بافت‌های مجاور حمله کند.
- کارسینوم لوبولار تهاجمی (ILC): ابتدا در غدد شیری پستان ایجاد می‌شود و به بافت اطراف آن حمله می‌کند.
نوع سرطان گزینه‌های درمانی و نتیجه احتمالی را تعیین می‌کند. انواع دیگری از سرطان پستان وجود دارد که شیوع کمتری دارند که در این مقاله به آنها نمی‌پردازیم.
آیا مردان به سرطان پستان مبتلا می‌شوند؟
مردان کمتر از زنان به سرطان پستان مبتلا می‌شوند؛ اما به دلیل داشتن بافت پستان، در خطر ابتلا هستند. توجه داشته باشید که علائم و خطر سرطان پستان در زنان و مردان، کاملا مشابه است.
درجات (stage) سرطان پستان
سرطان پستان با توجه به بزرگی و میزان انتشار توده‌های سرطان، به 5 درجه تقسیم می‌شود. سرطان‌هایی که توده بزرگ و انتشار پذیری بالا دارند در مرحله 4 هستند.
- درجه 0: دوره پیش از سرطان است و رشد سلول‌های متفاوت در کانال های شیری سینه دیده می‌شود.
- درجه1: شامل 2 مرحله A و B است. انداره تومور کمتر از 2 سانتی متر بوده و ممکن است کمی از سلول‌های سرطانی در غدد لنفاوی دیده شوند.
- درجه 2: در این مرحله پیشرفت سرطان پستان بیشتر است. اندازه تومور بین 2 تا 5 سانتی متر بوده و غدد لنفاوی درگیر شده‌اند.
- درجه 3: خود این مرحله شامل 3 بخش A و B و C می باشد:
A: احتمال وجود تومور در پستان و درگیر شدن 4 تا 9 غده لنفاوی، وجوددارد.
B: تومور در اطراف پستان منتشر شده و احتمال دارد پوست سینه دچار التهاب و تورم شود. همچنین در این نوع سرطان، بیش از 9 غده لنفاوی درگیر شده اند.
C: اندازه تومور متغیر بوده و بیش از 10عدد غدد لنفاوی درگیر هستند.
- درجه 4: یا مرحله متاستاتیک است. در این مرحله اندازه تومور متغیر و غدد لنفاوی احتمالا درگیر باشند. همچنین سلول‌های سرطان ممکن است به استخوان، ریه، مغز و یا کبد منتشر شده باشد.
نحوه تشخیص سرطان:
معمولا برای تشخیص از ماموگرافی استفاده می‌شود و درموارد دیگر نمونه برداری و آزمایش بیوپسی به کار می‌رود.
درمان سرطان
برخی از روش‌های درمان سرطان موضعی هستند و فقط نواحی اطراف تومور را هدف قرار می‌دهند. برخی دیگر سیستمی هستند و کل بدن شما را برای مبارزه با سرطان هدف قرار می‌دهند. بیشتر برنامه های درمانی شامل ترکیبی از موارد زیر است:
- جراحی: رایج‌ترین روش درمانی سرطان پستان، جراحی است. در این روش تومور و فضای اطراف آن را از بدن جدا می‌کنند.
- شیمی درمانی: این روش یک درمان دارویی است که معمولا در کنار روش‌های دیگر درمان، مخصوصا جراحی قرار می‌گیرد. در بعضی موارد، پزشکان ترجیح می‌دهند قبل از جراحی برای بیماران شیمی درمانی تجویز کنند تا تومور کوچک شود.
- پرتودرمانی: یا رادیوتراپی، از پرتوهای پرانرژی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند. این سلول فقط روی بخشی از بدن که تحت درمان قرار می‌گیرد، تأثیر می گذارد.
- هورمون درمانی: هورمون‌هایی مانند استروژن و پروژسترون، مواد شیمیایی تولید شده توسط غدد بدن هستند. معمولا این هورمون‌ها به تنظیم بدن و تخریب سلول‌های سرطانی کمک می‌کنند.
عوامل افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان:
- سن: بیشتر موارد سرطان پستان در بانوان بالای 55 سال دیده می‌شود.
- نوشیدن الکل: نوشیدن مقادیر زیاد الکل خطر ابتلا را افزایش می دهد.
- بافت متراکم پستان: بافت متراکم پستان خواندن ماموگرافی را سخت می‌کند و خطر سرطان پستان را افزایش می دهد.
- قاعدگی زودرس: اگر اولین قاعدگی قبل از 12 سالگی باشد، احتمال ابتلا به سرطان پستان بیشتر است.
- زایمان در سنین بالا: زنانی که بعد از 35 سالگی زایمان می‌کنند، بیشتر در معرض خطر سرطان پستان هستند.
- هورمون درمانی: زنانی که برای کاهش علائم یائسگی از داروهای استروژن و پروژسترون استفاده می‌کنند، ریسک بیماری بالا دارند.
- وراثت: اگر یکی از نزدیکان فرد (شامل مادر، مادربزرگ،خواهر یا دختر) سرطان پستان داشته باشد، احتمال ابتلا بیشتر است.
- یائسگی دیررس: در زنانی که یائسگی بعد از 55 سالگی اتفاق می‌افتد، خطر ابتلا به سرطان پستان بالاتر است.
- بارداری ناموفق یا باردار نشدن
- سابقه سرطان پستان: اگر شخصی درگذشته دچار سرطان پستان بوده، همچنان در معرض خطر سرطان قرار دارد.
چطور از سرطان پیشگیری کنیم؟
هرچند راه پیشگیری قطعی ابتلا به سرطان هنوز ناشناخته است، اما با رعایت و انجام برخی کارها خطر ابتلا کاهش می‌یابد.
فعالیت روزانه و رژیم غذایی سالم داشته باشید، زیرا سرطان پستان در زنان چاق بیشتر دیده می‌شود.
از نوشیدنی‌های الکلی و کشیدن سیگار دوری کنید.
درمان‌های هورمونی را محدود کنید.
همچنین توصیه می‌شود بانوان 50 تا 74 سال سالانه معاینات کامل و ماموگرافی انجام دهند.
روبان صورتی
روبان صورتی، نماد جهانی برای آگاهی بخشی درباره سرطان پستان است. هرساله 1 تا 31 اکتبر(معادل با 9 مهر تا 9 آبان)، ماه اطلاع رسانی در مورد سرطان پستان است.
میتوانید برای دیدن مطالب تاریخچه سرطان پستان و گزارش کمپین ربان صورتی کلیک کنید 😊
