20 درمان خانگی شوره سر دائمی و علت بروز آن

طبق تحقیقات، حدود نیمی از جمعیت بزرگسال جهان از شوره سر و عوارض ناشی از آن نظیر خارش رنج می‌برند. این بیماری مسری نیست؛ اما آزاردهنده است. خوشبختانه برای آن درمان‌های زیادی وجود دارد. اگر از این مشکل رنج می‌برید، همراه ما باشید.

در این مقاله به بررسی چند روش برای درمان شوره سر و هر آنچه که لازم است در این باره بدانید می‌پردازیم.

شوره سر و علائم آن چیست؟

پیش از هر چیز لازم است بدانید که شوره در هر سنی اتفاق می‌افتد و از طرفی خطر خاصی هم برای شما و بدنتان ندارد. با این حال برای افرادی که این بیماری را تجربه می‌کنند، بسیار اذیت‌کننده است. بیایید نگاهی به چیستی و علائم آن بیندازیم.

Dandruff یا شوره سر که با نام علمی Pityriasis simplex capillitia شناخته می‌شود، به عارضه ریزش سلول‌های اسکالپ سر گفته می‌شود. از آنجایی که پوست بدن انسان دارای کراتین است، در خارجی‌ترین لایه خود به طور مداوم در حال ریزش است تا با سلول‌های جدید جایگزین شود. درمان شوره سر، کار چندان سختی نیست. فقط نیاز به صبر و استمرار در مصرف داروها و ماسک‌های مصرفی دارد.

به همین دلیل سلول‌های خارجی‌ترین لایه پوست در تماس با عوامل بیرونی هستند و دچار ریزش می‌شوند. اگر در این فرایند، سرعت مرگ سلول‌ها بیشتر از روند تولید و بازسازی آن‌ها باشد، فرد دچار این عارضه خواهد شد؛ اما بیایید دقیق‌تر بدانیم که چه علائمی دارد؟

پوسته‌پوسته شدن پوست سر یا صورت که در هر سنی حتی نوزادان اتفاق می‌افتد، احساس سوزش یا ایجاد جراحت در سر، تورم و قرمزی پوست در موارد حاد، ریزش موقتی مو و ورقه‌ورقه شدن پوست، خصوصا پوست سر که در آب و هوای سرد تشدید می‌شود، از اصلی‌ترین علائم شوره سر هستند. در صورتی که استرس بیشتری داشته باشید، عواملی که گفتیم، تشدید خواهند شد.

دلایل بروز شوره سر

شوره دلایل مختلفی دارد. از جمله این دلایل می‌توان به موارد زیر اشاره:

رعایت نکردن بهداشت مو

تحریک بیش از حد پوست سر که دچار چربی شده، استفاده نکردن از شامپوی مناسب نوع موی خود یا شستشوی نامناسب سر حین شامپو زدن باعث بروز شوره می‌شود.

کمبود خواب

کمبود خواب و استرس زیاد برای سلامت ما سم هستند. این دو عامل روی تمام سیستم بدن ما تاثیر می گذارند که بروز شوره هم یکی از آن‌هاست. پس این دو را خیلی جدی بگیرید و ساده از کنارشان نگذرید!

بیماری

اگر فرد به بیماری‌هایی نظیر پسوریازیس یا اگزما دچار باشد، احتمال بروز شوره سر تا حد زیادی افزایش پیدا می‌کند. در حقیقت در این افراد پوست ملتهب شده و همین باعث می‌شود سلول‌های مرده پوست به‌سرعت به‌صورت فلس روی پوست سر تجمع پیدا کند.

بیماری‌های خاص دیگری مانند HIV و پارکینسون یا دیگر انواع بیماری که روی وضعیت سیستم عصبی و ایمنی بدن تاثیر دارند هم می‌توانند احتمال بروز آن را افزایش دهد.

تغذیه

از طرفی اگر بدن از نظر هورمونی در شرایط مناسبی نباشد و آندروژن‌ها متعادل نباشند، فرد دچار شوره سر خواهد شد. اگر می‌خواهید به این عارضه دچار نشوید، حتما تغذیه درست و سالم داشته باشید؛ زیرا در غیر این صورت مواد معدنی و ویتامین‌ها در بدنتان دچار کمبود شده و شما بیش از دیگر افراد مبتلا خواهید شد.

درنهایت اگر از آن دسته از افرادی هستید که بیش از حد موهایتان را سشوار یا اتو می‌زنید، یا موهایتان همیشه رنگ شده و دائما بابلیس می‌کشید، در حقیقت دارید پوست سرتان را بیش از دیگران مستعد بروز شوره سر می‌کنید.

راه‌های درمان شوره سر

راه‌های زیادی برای درمان شوره وجود دارد. برخی از آن‌ها به‌صورت خانگی نیز قابل انجام هستند و نیازی نیست که به دکتر مراجعه کنید. با این حال اگر پس از استفاده از درمان‌های خانگی، تغییری احساس نکردید بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا آزمایش هورمونی روی شما انجام شود.

بهتر است اگر مشکل شما مربوط به هورمون‌هاستف مشکل را به‌صورت ریشه‌ای حل کنید. در ادامه چند درمان خانگی درمان شوره سر را به شما معرفی می‌کنیم:

1. استفاده از شامپوهای ضد شوره

ساده‌ترین و کم‌هزینه‌ترین راه برای درمان قطعی شوره سر، استفاده از شامپوهای ضد شوره است. شامپوی ضد شوره سینره بهترین انتخاب پیش روی شماست، از آن جهت که از مواد طبیعی در ساخت این شامپو استفاده شده است.

شامپوی ضد شوره سینره به سرعت پوسته‌ریزی و شوره سر را رفع می‌کند و از آنجایی که دارای ترکیباتی نظیر عصاره زانتاکسیلوم است می‌تواند میزان ترشح چربی از کف سر را به حداقل برساند.

از طرفی این شامپو دارای عصاره بید است که اسکراب کف سر را برایتان انجام می‌دهد. در واقع عصاره بید می‌تواند پوسته‌های مرده سطح سر را از بین ببرد.

همچنین خارش، التهاب و قرمزی پوست سر توسط این شامپو تا حد زیادی درمان می‌شود. مواد طبیعی به‌کار‌رفته در این شامپو دارای خواص ضد قارچی هم هستند.

2. کاهش سطح استرس

بهترین درمان شوره خشک همین کاهش استرس است. پیش‌تر به این نکته اشاره کردیم که سطح زیاد استرس می‌تواند باعث شود افراد دچار شوره سر شوند.

استرس به خودی خود نمی‌تواند دلیل محکمی برای شوره سر باشد، با این حال می‌تواند با تاثیر بر سطح هورمون‌ها، بدن را دچار کم‌آبی کند و در نتیجه پوست خشک شود. در نتیجه شوره سر ایجاد می‌شود.

همچنین در صورتی که فرد مدت طولانی دچار استرس باشد، میزان هورمون‌ها از تعادل خارج و سیستم ایمنی تضعیف می‌شود.

تضعیف سیستم ایمنی باعث می‌شود عفونت‌های قارچی و بیماری‌های نظیر شوره سر سریع‌تر خود را بروز دهند و بدن به‌سرعت درگیر آن‌ها شود. طبق یک تحقیق که روی 82 فرد مبتلا به این عارضه انجام شد، شوره سر در این افراد بیشتر در مواقعی رخ داده‌ بود که در دوره پر استرسی از زندگی خود به سر می‌بردند.

تکنیک‌های کاهش استرس مانند یوگا، مدیتیشن و نفس عمیق با رایحه درمانی می‌تواند تا حد قابل توجهی استرس را کاهش دهد.

3. درمان شوره سر با ماست

ماست خواص فراوانی برای پوست صورت دارد؛ اما از خواص آن برای مو نمی‌توان غافل شد. برای استفاده از ماست برای رفع دائمی شوره سر، می‌توانید ماست تازه کم‌چرب هم‌زده را به‌مدت 20 دقیقه روی سرتان بزنید. این کار را پیش از حمام انجام دهید و سپس در حمام موهایتان را به‌خوبی با یک شامپو بشویید.

4. رفع شوره سر با سرکه

سرکه مخصوصا سرکه سیب برای رفع شوره‌های سر، انتخاب بسیار خوبی است. برای از بین بردن شوره با سرکه، مقداری سرکه سفید یا سرکه سیب را با کمی آب مخلوط کنید.

پس از شست‌وشوی موهایتان در حمام، مقداری از این مخلوط سرکه و آب را روی سرتان بریزید و ماساژ دهید. اجازه دهید این ترکیب به مدت 15-10 دقیقه روی موهایتان بماند. سپس موها را آبکشی کنید.

این روش معمولاً در طول یک هفته جواب می‌دهد؛ با این حال اگر مشکلتان رفع نشد می‌توانید هفته دوم هم این کار را انجام دهید تا نتیجه قطعی بگیرید.

5. روغن نارگیل

روغن نارگیل را به‌صورت بن ماری گرم کنید. (روی حرارت غیر مستقیم مثلا در کتری بگذارید تا کاملا ذوب شد و کمی گرم شود). حالا مقداری از روغن نارگیل را با یک براش روی کف سرتان بمالید و به آرامی با نوک انگشتان کف سر را ماساژ دهید.

اجازه دهید روغن نارگیل یک شب تا صبح روی موهایتان بماند، سپس با یک شامپوی مناسب نوع موهایتان، پوست سرتان را به‌خوبی بشویید.

6. روغن درخت چای

روغن درخت چای دارای خواص ضدالتهابی بسیاری است که می‌تواند تاثیر خوبی روی برطرف کردن عارض‌های پوستی و مو داشته باشد. استفاده از روغن درخت چای دقیقا مشابه نحوه مصرف روغن نارگیل است.

کمی روغن درخت چای را كف دستتان بریزید و سرتان را به‌خوبی با نوک انگشتانتان ماساژ دهید. توجه داشته باشید این ماساژ نباید شبیه خاراندن سر باشد که پوست سر را تحریک کند.

اجازه دهید روغن درخت چای به‌مدت یک شب تا صبح روی سرتان بماند و روز بعد با استفاده از یک شامپو که مناسب نوع موهای شماست، سرتان را بشویید.

7. رفع شوره سر با آب لیمو

یکی دیگر از مواردی که برای درمان شوره سر بسیار توصیه می‌شود، آب لیمو است. ابتدا موهایتان را با شامپو بشویید تا همه چربی‌ها از کف سر زدوده شوند. حالا مقداری آبلیمو را روی کف سرتان بریزید و به خوبی ماساژ دهید.

از آنجایی که آب لیمو دارای خواص اسیدی است، بیشتر از یک تا ۲ دقیقه اجازه استراحت به آن را ندهید و سریعاً موهایتان را آبکشی کنید.

8. درمان شوره سر با تخم مرغ

سفیده و زرده دو عدد تخم‌مرغ را با یکدیگر مخلوط کنید. این ترکیب را روی پوست سرتان بمالید و پس از یک ساعت با آب ولرم آبکشی کنید. از آنجایی که پاک کردن تخم‌مرغ از کف سر ممکن است کمی سخت باشد، می‌توانید از سرشورهای سیلیکونی استفاده کنید.

9. رفع شوره سر با آلوئه‌ورا

طبق تحقیقاتی که انجام شده، آلوئه‌وراخواص ضدقارچی و ضد باکتریایی دارد و می‌تواند تاثیر زیادی روی درمان بیماری‌های پوستی نظیر تبخال، سوختگی پوست حتی توسط آفتاب و پسوریازیس داشته باشد.

آلوئه‌ورا همچنین می‌تواند از سر در برابر پوسته ریزی محافظت کند. همچنین آلوئه‌وراخواص ضدالتهابی دارد و می‌تواند علائم التهابی در اثر خارش و سوزش زیاد ناشی از شوره را تسکین دهد.

10. مصرف کافی امگا 3

وجود امگا 3 برای بدن بسیار ضروری است؛ زیرا غشاهای سلولی که سلول‌ها را احاطه کرده‌اند، سرشار از امگا 3 هستند. از سوی دیگر عملکرد صحیح قلب، ریه و سیستم ایمنی تا حد زیادی وابسته به مصرف کافی امگا 3 در بدن است.

از آنجایی که حضور امگا 3 در بدن، بدن را هیدراته نگه می‌دارد و میزان چربی را متعادل می‌کند، کمبود اسیدهای چرب امگا 3 می‌تواند باعث بروز یک مجموعه از علائم نظیر خشکی پوست و مو و یا حتی شوره سر شود.

اسیدهای چرب امگا 3 حتی می‌توانند التهاب بدن را کاهش دهند. انواع ماهی‌های چرب مانند سالمون، قزل‌آلا و ماهی خال‌خالی از منابع سرشار اسیدهای چرب امگا 3 هستند. مکمل‌های روغن ماهی نیز می‌توانند جایگزین مناسبی برای اسیدهای چرب امگا 3 باشند. دانه کتان، دانه چیا و گردو از دیگر منابع این ماده معدنی هستند.

11. درمان خانگی شوره سر با نمک

درمان خانگی شوره سر با نمک یکی دیگر از راه‌های موثر برای از بین بردن آن است. نمک باعث از بین بردن سلول‌های مرده سطح پوست سر می‌شود. با از بین رفتن سلول‌های مرده پوست سر، منافذ باز می‌شوند و تولید چربی متعادل شده و پوست سر به‌راحتی رطوبت‌رسانی می‌شود.

برای درمان این عارضه با نمک، مقداری نمک طبیعی را به شامپوی خود اضافه کنید و سرتان را بشویید. استفاده از سرشورهای سیلیکونی پیشنهاد می‌شود تا نمک در میان موهای شما باقی نماند.

12. رفع شوره سر با روغن زیتون

در طب سنتی-اسلامی استفاده از روغن زیتون برای از بین بردن شوره‌ها و رفع ریزش مو بسیار پیشنهاد می‌شود. روغن زیتون با خواص بی‌شماری که دارد می‌تواند کف سر را نرم کند و خشکی آن را از بین ببرد. در نتیجه رطوبت‌رسانی به آن ساده‌تر خواهد شد.

با استفاده از روغن زیتون برای سر و از بین رفتن خشکی، ویتامین‌های موجود در این روغن جذب سر می‌شود و شوره سر به همین سادگی از بین خواهد رفت.

13. درمان خانگی شوره سر با حنا

حنا از دیرباز توسط اجدادمان به‌عنوان یک ماده برای تقویت موی سر استفاده می‌شد. اگر به‌دلیل چربی زیاد کف سر، به شوره سر دچار شده‌اید، حنا دقیقا همان راه‌حلی است که به دنبالش می‌گردید. می‌توانید از حنا به‌صورت تنهایی یا با ترکیب با مواد مغذی دیگر به‌عنوان یک ماسک خانگی مغذی برای موهایتان استفاده کنید.

14. روغن کنجد

روغن کنجد هم برای درمان شوره سر، عملکردی شبیه دیگر روغن‌هایی که معرفی کردیم دارد. این روغن خواص مرطوب‌کنندگی، ضد قارچ و ضد باکتریایی دارد. از همین رو از بروز انواع عفونت‌های پوستی مخصوص کف سر جلوگیری می‌کند و شوره‌ها را از بین می‌برد.

برای از بین بردن شوره سر به کمک روغن کنجد می‌توانید مقداری روغن کنجد را در حمام روی سر خود بریزید و کف سرتان را به‌آرامی برای مدت 10 دقیقه ماساژ دهید. سپس با یک شامپوی مناسب کف سرتان را تمیز کنید.

15. از بین بردن شوره سر با جوش شیرین

جوش شیرین می‌تواند سبوم یا همان چربی اضافه کف سر را از بین ببرد. همچنین می‌تواند سلول‌های مرده کف سر را پاکسازی کند. تعادل PH پوست کف سر از دیگر کارهایی است که جوش شیرین می‌تواند به‌صورت طبیعی برایتان انجام دهد.

برای از بین بردن شوره‌های سرتان با جوش شیرین، یک‌ونیم قاشق چای‌خوری جوش شیرین را با 2 قاشق غذاخوری آبلیمو ترکیب کنید. کف سرتان را با این محلول برای مدت ۲ تا ۳ دقیقه ماساژ دهید. سپس با آب سرد بشویید.

16. رفع شوره سر با استفاده از آسپرین

دو عدد آسپرین را له و به شامپوی خود اضافه کنید. هنگام استفاده از شامپو، اجازه دهید موهایتان 2 دقیقه آغشته به شامپو بماند. سپس آبکشی کنید. استفاده از سرشورهای سیلیکونی نیز می‌تواند کمک‌کننده باشد.

17. استفاده از دهانشویه

یک فنجان دهانشویه را با 9 فنجان آب مخلوط کنید. پس از اینکه در حمام موهای خود را با شامپو شستید، موهایتان را با این محلول آبکشی کنید. بعد از چند دقیقه موهایتان را با آب بشویید و سپس روتین همیشگی را برای موهایتان داشته باشید.

این روش را فقط باید یک بار در ماه انجام دهید. معمولاً با یک بار استفاده هم جواب می‌دهد.

18. استفاده از آویشن برای درمان شوره سر

4 قاشق غذاخوری آویشن را در 2 فنجان آب جوش برای مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه دم کنید. پس از اینکه این ترکیب سرد شد آن را از صافی رد کنید. از این محلول در حمام استفاده کنید.

استفاده از این محلول هم به این صورت است که محلول را برای مدت 5 دقیقه روی سرتان ماساژ دهید تا به‌خوبی جذب کف سرتان شود. سپس می‌توانید آبکشی را انجام دهید.

19. استفاده از سیر برای رفع شوره سر به‌صورت طبیعی

دو قاشق غذاخوری پودر سیر را به‌ همراه 1 قاشق غذاخوری آبلیمو مخلوط کنید تا خمیر یکدستی حاصل شود. این خمیر را پیش از حمام رفتن تهیه کنید و اجازه دهید برای مدت 40-30 دقیقه روی موهایتان بماند. پس از این مدت می‌توانید کف سرتان را با یک شامپوی مناسب بشویید.

20. روغن رزماری برای از بین بردن شوره سر در خانه

روغن رزماری دقیقا عملکرد مشابهی با دیگر روغن‌هایی که معرفی کردیم، دارد. برای اینکه از مزایای این روغن جهت رفع شوره بهره‌مند شوید، می‌توانید روغن رزماری و سرکه را به نسبت 2 به یک با یکدیگر مخلوط کنید؛ مثلا 2 قاشق غذاخوری روغن رزماری و یک قاشق غذاخوری سرکه سفید.

این محلول را برای مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روی پوست خود قرار دهید. و سپس با کمک یک شامپو سرتان را شست‌وشو دهید.

رژیم غذایی مناسب برای درمان شوره سر

پیش‌تر به این نکته اشاره کردیم که اسیدهای چرب امگا 3 می‌تواند تا حد زیادی روی هیدراته نگه داشتن بدن موثر باشد. اسیدهای چرب امگا 3 به‌فراوانی در ماهی‌های چرب وجود دارد. استفاده از مکمل‌هایی نظیر روغن ماهی نیز می‌تواند در درمان شوره سر موثر باشد.

در واقع هر چقدر رژیم غذایی شما متنوع‌تر باشد و مواد معدنی و مغذی مختلف را در یک وعده دریافت کنید، می‌توانید از بروز آن جلوگیری کنید.

ویتامین‌های گروه B خصوصا ویتامین‌های B6 و B12 می‌تواند با حفظ سلامت پوست و مو به پیشگیری و کنترل شوره سر کمک کنند. مواد غذایی مثل گوشت کم‌چرب، غلات غنی‌شده و تخم‌مرغ از جمله موادی هستند که منابع غنی از ویتامین‌های گروه B به شمار می‌روند.

روی و سلنیوم از دیگر مواد مغذی هستند که اگر می‌خواهید به شوره سر مبتلا نشوید، باید در رژیم غذایی خود بگنجانید. غلات سبوس‌دار، مغزها و غذاهای دریایی، می‌توانند به کاهش پوسته‌ریزی و بهبود التهاب پوست سر که به دلیل شوره رخ داده‌اند، کمک کنند.

پروبیوتیک‌ها نیز می‌توانند تا حد چشمگیری در از بین بردن شوره سر موثر باشند. از همین رو خوردن ماست و محصولات تخمیری علاوه بر اینکه به تقویت سلامت روده کمک می‌کنند، می‌توانند وضعیت سیستم ایمنی را بهبود ببخشند. در نتیجه شوره‌ها کاهش یافته و از بروز آن جلوگیری خواهد شد.

آیا شوره سر موجب ریزش مو می‌شود؟

دانشمندان معتقدند که شوره سر اگر شدید باشد، می‌تواند پوست سر یا فولیکول مو را دچار آسیب جدی کند. در نتیجه موها نازک و رشد آن‌ها در نهایت متوقف می‌شود.

حقیقت این است که اگر در حد معمول یا خفیف باشد، آسیب چندانی به کف سر وارد نمی‌کند و باعث ریزش نمی‌شود. با این حال اگر به حد شدیدی برسد که فرد به‌صورت مداوم کف سرش را بخاراند، ممکن است کف سر خراشیده و زخم شود.

این کار باعث ملتهب شدن فولیکول مو می‌شود و می‌تواند فرایند رشد مو را کند یا کاملا متوقف کند.

چه زمانی برای درمان شوره سر به پزشک مراجعه کنیم؟

اکثر افراد برای درمان شوره سر نیازی به درمان تخصصی پزشک ندارند و با روش‌های خانگی می‌توان شوره سر را درمان کرد. با این حال اگر در صورت استفاده از شامپوی ضد شوره، مشکلتان برطرف نشد یا در صورت مشاهده لکه‌های قرمز یا بثورات پوستی روی خط مو یا کف سر باید به پزشک متخصص پوست و مو مراجعه کنید.

خونریزی در زمان جدا شدن پوسته از کف سر یا دیدن علائم عفونت مانند درد یا چرک نیز نشانه دیگری است که شما باید برای درمان شوره سر به پزشک مراجعه کنید.

عوارض عدم درمان شوره سر

شوره سر در صورتی که درمان نشود، می‌تواند باعث شود تار موهای فرد نازک شود. از دیگر مواردی که در اثر عدم درمان شوره سر فرد تجربه خواهد کرد، ریزش موی مقطعی به‌صورت سکه‌ای است.

نمی‌توان گفت شوره دلیل این ریزش مو است، بلکه دلیل آن خارش زیاد قسمتی از سر است که دچار شوره شده است. با خارش زیاد، آسیب زیادی به فولیکول‌های مو وارد می‌شود و موجب تضعیف آن‌ها می‌شود.

شوره موجب خارش می‌شود و ممکن است به التهاب و قرمزی پوست سر منجر شود/ همچنین عفونت‌های قارچی از عوارض آن هستند. البته ظاهر نازیبایی که به موها می‌دهد، اولین و مشخص‌ترین عارضه آن است.

همچنین با ریختن آن روی لباس و جاهای دیگر، مشکلاتی ایجاد می‌کند.

 

شوره‌ها را جدی بگیرید و درمان کنید

در این مقاله با روش‌های درمان شوره آشنا شدید. اگر وضعیت شوره سرتان جدی است یا علائم غیر معمول را مشاهده کردید، به‌سرعت به متخصص پوست و مو مراجعه کنید تا مشکل به‌صورت ریشه‌ای حل شود.

ممکن است پزشک از شما بخواهد یک آزمایش هورمونی انجام دهید تا میزان آندروژن‌ها در بدنتان مشخص شود.در اکثر موارد، درمان شوره سر با استفاده از یک شامپوی ضد شوره مناسب برطرف می‌شود.

 

سوالات متداول

1. آیا هر نوع پوسته پوسته شدن کف سر شوره نام دارد؟

خیر. ممکن است پوسته‌پوسته شدن کف سر، نشانه‌ای از پسوریازیس باشد. درماتیت سبورئیک نیز یکی دیگر از بیماری‌هایی است که منجر به شوره سر می‌شود.

 

2. شوره سر در کدام فصل بیشتر رخ می‌دهد؟

شوره سر در زمستان بیشتر رخ می‌دهد؛ زیرا افراد در این فصل غذاهای تند بیشتری مصرف می‌کنند. این کار موجب دهیدراته شدن بدن می‌شود و افراد بیشتری به شوره سر مبتلا می‌شوند. از سوی دیگر در این فصل، هوا سردتر و خشک‌تر است که همین نیز دلیل دیگری برای بی‌آب شدن بدن است.